چگونگی کاربست نظریه رفتار برنامه ریزی شده در تبیین الگوی مصرف آب خانگی: نقد و بررسی مقاله "مقایسه عوامل روانشناختی موثر بر رفتارهای صرفه جویی و رفتارهای افزایش بهره وری آب خانگی؛ مورد مطالعه شهر تهران"

مدیریت عرضه محور به تنهایی جوابگوی امنیت آبی شهرها در آینده نخواهد بود. بنابراین، راهبرد مدیریت تقاضا مبتنی بر شناخت الگوی مصرفی و تغییر رفتار مصرف کنندگان آب مورد تاکید قرار گرفته است. هدف این نوشتار، پررنگ نمودن اهمیت مطالعات مدیریت تقاضای آب خانگی و بررسی و نقد مقاله چاپ شده در مجله تحقیقات منابع آب ایران با عنوان "مقایسه عوامل روانشناختی موثر بر رفتارهای صرفه جویی و رفتارهای افزایش بهره وری آب خانگی؛ مورد مطالعه شهر تهران" است. در این نوشتار، میزان اثربخشی استفاده از مدل رفتار برنامه­ریزی شده در تبیین رفتار مصرفی مورد تردید قرار می­گیرد و دلیل دستیابی به چنین نتایجی در این مقاله مورد کنکاش قرار می­گیرد. این بررسی نشان می­دهد که در مطالعات مدیریت تقاضای آب خانگی بایستی اثر انواع اقدامات صرفه­جویانه و عوامل تعیین کننده بر مصرف واقعی مبتنی بر اندازه­گیری حجمی مصرف مورد ارزیابی قرار گیرد و استفاده از الگوی مصرف مبتنی بر خوداظهاری چندان اعتباری ندارد. مدل رفتار برنامه‎ریزی شده بیشتر قابلیت کاربرد در بررسی پذیرش و استفاده از رفتارهای مرتبط با بهبود کارآیی مصرف آب نظیر استفاده از تجهیزات کاهنده را دارا می­باشد. همچنین، پس از شناخت الگوی پذیرش- اثر انواع اقدامات صرفه­جویانه، طراحی برنامه های اقدام اختصاصی برای پذیرش رفتارهای کاهنده موثرتر از اهمیت بسزایی برخوردار است.

Keywords:

مدیریت تقاضا , رفتار صرفه جویانه , رفتار افزاش کارآیی مصرف آب , اندازه-گیری حجمی , شکاف نیت - رفتار