برآورد ابرناکی در جو ایران با استفاده از فرآورده های ابر پرتوسنج طیفی تصویربرداری چندزاویه ای (MISR)

ابرناکی از اهمیت ویژه ای در میان سایر عناصر اقلیمی برخوردار است و از جمله مباحث مهم در پیش بینی تغییرات اقلیمی در مقیاس جهانی و منطقه ای می باشد. هدف از این پژوهش بررسی توزیع مکانی و برآورد میانگین بلندمدت ابرناکی در مقیاس زمانی فصلی و ماهانه در محدوده ی جغرافیایی جو ایران است. بنابراین از فراورده های ابر سنجنده ی MISR در طول سال های ۲۰۱۹-۲۰۰۱ استفاده گردید. فراورده های ابر مورد استفاده با گام های زمانی ماهانه و مکانی۰.۵° x ۰.۵° استخراج و پس از کنترل کیفی و پیش پردازش، برای ساخت لایه های شبکه ای به کار گرفته شد. جهت بررسی صحت داده های ابرناکی سنجنده ی MISR از داده‎های پوشش ابر ۴۴ ایستگاه هواشناسی سینوپتیک استفاده گردید. براساس نتایج؛ میانگین درصد ابرناکی در جو ایران حدود ۲۵ درصد است که در مقایسه با میانگین ابرناکی جهانی (۵۰ درصد) ایران کشوری کم ابر می باشد. در بررسی بلندمدت، بیشینه ی ابرناکی در سواحل جنوبی و غربی دریای خزر و پس از آن در نواحی مرتفع آذربایجان، زاگرس و خراسان برآورد گردید. از سویی دیگر کمترین مقدار ابرناکی در گستره ی وسیعی از ایران مرکزی، شرق و جنوب شرق ایران مشاهده شد. در میان فصول بیشترین درصد ابرناکی در فصل زمستان و کمترین مقدار آن در فصل تابستان به دست آمد. در مقیاس زمانی ماهانه مشخص گردید که بیشترین/کمترین درصد ابرناکی مربوط به ماه‎های فوریه/سپتامبر (بهمن/شهریور) است. این تفاوت ها نشان‎دهنده ی تغییرات وضعیت آب وهوایی در طول ماه های مختلف سال است. از دیگر نتایج، روند کاهشی درصد ابرناکی در طول سری زمانی مورد مطالعه است که بررسی آن از منظر گرمایش جهانی و تغییر اقلیم مهم می باشد.

Keywords:

درصد ابرناکی , سنجنده ی MISR , توزیع زمانی مکانی , جو ایران