ارزیابی کارائی منابع بارشی بازتحلیل شده و مبتنی بر تکنیکهای سنجش از دور جهت مدلسازی هیدرولوژیکی با استفاده از مدل بزرگ مقیاس VIC-۳L

باتوجه به گسترش روز افزون تکنولوژی های ماهواره ای و قدرت محاسبات رایانه ای، پایگاه های بارشی با توان تفکیک زمانی و مکانی مختلفی ایجاد شده است که بر خلاف ایستگاه های زمینی دارای پوشش مکانی بسیار زیادی می باشند. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارائی پایگاه های بارشی باز تحلیل شده ECMWF و PERSIAN جهت مدلسازی هیدرولوژیکی با استفاده از مدل بزرگ مقیاس VIC-۳L در حوضه آبریز سفیدرود پرداخته شده است. نتایج حاصل از ارزیابی آماری حاکی از آن است که در مقیاس زمانی روزانه پایگاه ECMWF با دارا بودن ضریب همبستگی معادل ۸۳/۰ با داده-های زمینی از عملکرد بسیار بهتری نسبت به پایگاه PERSIAN برخوردار می باشد. هرچند در مقیاس زمانی ماهانه هر دو پایگاه بارشی مذکور دارای عملکرد تقریبا مشابهی می باشند و در بیشتر بخش های حوضه دارای ضریب همبستگی بالای ۸/۰ با داده های زمینی هستند. همچنین نتایج حاصل از اجرای مدل هیدرولوژیکی نشان داد که علی رغم پائین بودن توان پایگاه PERSIAN در تخمین بارش در سطح حوضه، عملکرد آن در شبیه سازی هیدروگراف جریان خروجی از حوضه در هر دو مقیاس زمانی روزانه و ماهانه نسبت به پایگاه ECMWF بسیار بهتر می باشد. به عنوان مثال، ضریب کارائی نش-ساتکلیف (NS) بدست آمده در دو مقیاس زمانی روزانه و ماهانه در صورت استفاده از داده های PERSIAN به ترتیب در حدود ۸۰/۰ و ۸۸/۰ می باشد و این در حالیست که در صورت استفاده از داده های ECMWF مقادیر مذکور به ترتیب معادل ۶۷/۰ و ۷۲/۰ خواهد بود. همچنین در صورت استفاده از داده های PERSIAN میزان خطای مدل هیدرولوژیکی در برآورد دبی های اوج هیدروگراف جریان تا مقدار زیادی کاهش می یابد.

Keywords:

بارش , تکنیک سنجش از دور , مدلسازی هیدرولوژیکی , مدل بزرگ مقیاس VIC-۳L , رواناب