بازنمایی خانواده در رمان های فارسی

ساختارهای جامعه در دهه های ۱۳۴۰ و ۱۳۸۰ دستخوش تحولات بسیاری شد. در دهه ۱۳۴۰ شاه به یک رشته اصلاحات با نام «انقلاب سفید» دست زد؛ از جمله اهداف شاه تبدیل ایران از یک کشور عقبافتاده فئودالی به یک کشور پیشرفته صنعتی بود. در دهه ۱۳۸۰ نیز، با به قدرت رسیدن اصلاح طلبان، گفتمان های موجود در جامعه تغییر کرد و به زنان و خواسته های اجتماعی طبقه متوسط جدید توجه شد. خانواده، یکی از مهم ترین نهادهای اجتماعی، از ساختارهای جامعه تاثیر می پذیرد. هدف از مطالعه حاضر تفسیر و مقایسه شیوه بازنمایی خانواده در رمان های دو دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۸۰ است. در این زمینه، پنج رمان متعلق به این دو دهه انتخاب شد. رویکرد کلی مطالعه حاضر نظریه بازنمایی و روش به کاررفته در آن تحلیل روایت است که در انگاره تفسیری قرار می گیرد. با کاربرد نظریه بازنمایی تلاش شد تا ارتباط میان سطح متن رمان و سطح فرامتن اجتماعی اقتصادی کشف شود. بر اساس نتایج تحلیل ها، تحولات این دو دهه، که شتاب زده صورت گرفته است، باعث شده که در بازنمایی وضعیت خانواده ها، در سطح نظریه، روابط متقابل بین اعضای خانواده پرتنش باشد و در سطح معنای بازنمایانه خانواده واپاشیده شود.

Keywords:

انقلاب سفید , بازنمایی , تحلیل روایت , خانواده , رمان