تاثیر معیارهای محیط کالبدی بر رشد صفات خلاقیت (نگاهی بر تحقیقات انجام شده در حوزه معماری )

یکی از مهم ترین قابلیت های فردی و اجتماعی انسان خلاقیت است ؛ بنابراین تلاش برای ارتقای این ویژگی اهمیت اساسی دارد. عوامل متعددی بر رشد خلاقیت فرد تاثیرگذار است . یکی از عوامل موثر که متخصصان روانشناسی محیط مطرح نموده اند، محیط کالبدی است . در سالهای اخیر مطالعاتی پیرامون رابطه ی بین محیط و خلاقیت انجام شده است . این تحقیق ، مروری بر پژوهش های انجامشده درزمینه ی تاثیر محیط کالبدی بر ارتقای خلاقیت افراد است . هدف از این مرور، شناخت نقش فضای معماری در شکوفایی خلاقیت کاربران است . سوالی که در اینجا مطرح می شود این است که چگونه می توان با طراحی یا تغییر محیط کالبدی ، زمینه ی رشد خلاقیت یک فرد را فراهم نمود؟ به منظور دستیابی به پاسخ این پرسش ، تمامی تحقیقاتی که در سالهای اخیر در رابطه با تاثیر محیط فیزیکی بر خلاقیت انجام شده، موردبررسی قرارگرفته است . محیط های مطالعه شده در سه دسته ی ۱- پارکها و بوستانهای محلی ، ۲- فضاهای آموزشی و ۳-فضاهای مسکونی جای می گیرند. در تمام تحقیقات به دلیل وجود متغیرهای میانجی متعدد، از روشهای رگرسیون چند متغیره و یا مدلسازی - به منظور نمایش بهتر روابط بین متغیرها-استفاده شده است . نتایج این تحقیقات حاکی از آن است که فضای معماری بر خلاقیت فرد در سنین کودکی تاثیرگذار است . در پایان با توجه به نقش متغیرهای موثر، اصولی برای طراحی فضاهای معماری استخراجشده است . بهره گیری از این اصول، راه رسیدن به چگونگی خلق فضا در راستای ارتقای خلاقیت کودکان است .

Keywords:

خلاقیت , کودک , محیط کالبدی , پارکهای شهری , فضاهای آموزشی