ارزیابی عملکرد و نیاز آبی ذرت دانه‎ای در واکنش به تغییر تاریخ کشت تحت شرایط تغییر اقلیم در استان کرمانشاه

به منظور بررسی عملکرد و نیاز آبی ذرت دانه ای در تاریخ کشت‎های مختلف تحت دو سناریوی انتشار گازهای گلخانه‎ای در سه شهرستان استان کرمانشاه (کرمانشاه، کنگاور و اسلام آباد غرب )، از مدل APSIM و برای پیش‎بینی پارامترهای اقلیمی نیز از روش ارایه شده توسط AgMIP استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که از دلایل افت شدید عملکرد می‎توان به افزایش دما در طول فصل رشد (۷/۱۵ درصد)، کاهش طول فصل رشد (۷/۴ درصد) و احتمالا برخورد زمان گل‎دهی با وقوع دماهای آستانه اشاره کرد. نیاز آبی ذرت نیز در همه مناطق، سناریوها و تاریخ­های کاشت‎ به طور میانگین ۱۴ درصد نسبت به دوره پایه افزایش خواهد یافت که از دلایل این امر می‎توان به افزایش دما (۷/۱۵ درصد) اشاره نمود. در تاریخ کاشت مرسوم (۱۵ اردیبهشت) در مناطق مورد بررسی، نیاز آبی ذرت تحت هر دو سناریو ۱۲ درصد نسبت به دوره پایه افزایش نشان داد، در حالی که در تاریخ کاشت­های زودتر و دیرتر نیاز آبی ذرت به ترتیب ۱۵ و ۷ درصد افزایش یافت. با توجه به بارش تجمعی بیشتر در طول فصل رشد (۲۷/۵۴ میلی‎متر) در کشت‎های زودهنگام (۱۶ فروردین و ۳۱ فروردین) و همچنین افت عملکرد کمتر در مقایسه با دیگر تاریخ­های کشت‎ (۵۶ درصد)، می‎توان از کشت‎ زودهنگام به عنوان راهکار سازگاری برای استفاده از بارش‎های فصلی و دستیابی به عملکرد قابل قبول استفاده کرد. نتایج نشان داد در بین مناطق مورد مطالعه، مناسب‎ترین منطقه کشت ذرت از نظر عملکرد دانه  و نیاز آبیاری اسلام آباد غرب (۸/۴۲۲۱ کیلوگرم در هکتار) و کرمانشاه (۲/۱۴۸۹ میلی‎متر) بودند.

Keywords:

تبخیر , تعرق , سناریوی اقلیمی , عملکرد دانه , مدل رشدی , Agmip