کارآیی دو حشره کش جذبی برای ضدعفونی بذور گندم نان به منظور مدیریت برخی بیماری های ویروسی دارای ناقل طبیعی در شهرکرد

چکیده بیماری های ویروسی مهم ترین بیماری های غلات در استان چهارمحال و بختیاری هستند. طی سه سال زراعی از ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۷ تاثیر دو سم ایمیداکلوپرید و تیامتوکسام به عنوان پوشش دهنده ی بذر در کنترل برخی از بیماری های ویروسی دارای ناقل طبیعی، شامل: کوتولگی زرد جو و غلات، کوتولگی گندم، موزاییک زرد نواری جو، موزاییک ایرانی ذرت و موزاییک رگه ای گندم، با استفاده از سه رقم گندم نان شامل الوند، طوس و شهریار در شرایط آلودگی طبیعی در شهرکرد مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. درصد آلودگی بوته ها بر اساس علائم بیماری و آزمون الیزا تعیین گردید. در زمان برداشت محصول، عملکرد دانه و اجزاء عملکرد در هر کرت آزمایشی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که ضدعفونی بذر با هر دو حشره کش ایمیداکلوپرید و تیامتوکسام اثر معنی داری در کاهش بیماری و افزایش عملکرد دانه دارد. بهترین تیمار آزمایشی ازنظر عملکرد دانه گندم و کاهش بیماری های ویروسی، رقم شهریار ضدعفونی شده با ایمیداکلوپرید بود. میزان بیماری های ویروسی در ارقام الوند، طوس و شهریار به ترتیب از بیش ترین به کمترین بود. ایمیداکلوپرید در کاهش بیماری های ویروسی و افزایش عملکرد دانه گندم موثرتر از تیامتوکسام بود. ضدعفونی بذر با حشره کش ها در میزان آلودگی به موزاییک رگه ای گندم اثر نداشت، اما درصد آلودگی به ویروس های کوتولگی زرد جو (سروتیپ های PAV، MAV)، کوتولگی زرد غلات (سروتیپ RPV)، کوتولگی گندم، موزاییک زرد نواری جو و موزاییک ایرانی ذرت نسبت به کرت های بدون ضدعفونی بذر را کاهش داد.

Keywords:

واژه های کلیدی: ضدعفونی بذر , گندم نان , حشره کش , بیماری های ویروسی , چهارمحال و بختیاری