شناسایی اکوتیپ ها و گونه های مختلف مرزه (Satureja spp.) با استفاده از بارکدینگ DNA

برخی از گیاهان دو منظوره سبزی-دارویی منابع ارزشمندی هستند که در کشورهای در حال توسعه و پیشرفته مورد توجه قرار گرفته و به عنوان سبزی تازه­خوری یا مواد اولیه جهت تبدیل به دارو­های بی­خطر برای انسان تلقی می­شوند. روش بارکدینگ مولکولی ابزار قابل اعتمادی برای شناسایی گیاهان در سطح جنس و گونه است. در این تکنیک بخش کوچکی از ژنوم گیاه توالی یابی شده و برای شناسایی و تعیین ارتباط بین گونه های مختلف یک جنس استفاده می شود. در پژوهش حاضر  ۷ اکوتیپ  از گیاه مرزه (S. horentiss, S. bakhtiari, S. biossier, S. mutica, S. bakhtiari) با استفاده از بارکدینگ DNA بررسی شد. DNA ژنومی در سال ۱۳۹۷ در آزمایشگاه بیوتکنولوژی دانشگاه ایلام استخراج گردید و PCR با استفاده از آغازگر های اختصاصی برای ژن های matK، rbcL و ITS انجام شد. پس از خالص­سازی محصولات PCR مشخص شد که از ژن­های مورد بررسی فقط ژن matK کیفیت مناسبی جهت تفکیک نمونه را نشان داد. همچنین نتایج جستجوی نوکلئوتیدی نشان داد که شباهت بسیار بالایی (بیش از ۹۶ درصد) بین توالی های بدست آمده و توالی های پایگاه NCBI وجود دارد. تجزیه خوشه ای با روش UPGMA ژن matK نشان داد که نمونه­های S. biossier و S. bakhtiarica ایلام و گیلان به همراه نمونه S. hortensis بیرجند و یزد در یک گروه قرار گرفتند و نمونه­های S. bakhtiari  یزد و S. mutica  خراسان در گروه دوم قرار گرفتند. نتایج کلی این تحقیق نشان می دهد که با استفاده ازتوالی­یابی  ژن matK می­توان نمونه­ها را از لحاظ منشاء جغرافیایی از همدیگر تفکیک نماید.

Keywords:

کلمات کلیدی: مرزه , گیاه دارویی , DNA بارکدینگ , توالی یابی