عملکرد ریاضی و عوامل موثر برآن و انگیزش تحصیلی

در نیم قرن اخیر، مقوله آموزش و یادگیری همواره یکی از مباحث بسیار مهم روان شناسی بوده است. انسان از هنگام تولد، هر روز و هر لحظه در حال یادگرفتن و آموختن است. از این رو، یاد گرفتن و آموختن هم در حوزه های مختلف علوم دقیقه و هم در قلمروهای علوم نظری و انسانی یکی از مقوله های بسیار مهم می باشد. جریان یادگیری و آموزش یک جریان پیوسته و پایدار بوده و متکی بر دو دسته عوامل درونی و بیرونی است. روان شناسان در خصوص فرایند یادگیری و آموختن به دو دیدگاه، یعنی عوامل بیرونی و درونی، گرایش دارند. گروه اول از طرفداران نظریه ارتباطی در زمینه یادگیری می باشند. اینان معتقدند که یادگیری بیشتر بر اساس رابطه های محرک و پاسخ شکل می گیرد، یعنی اینکه یک عامل خارجی باعث انگیزش در موجود زنده می شود و رفتار جدیدی را در او پدید می آورد و این رفتار که اصطلاحا پاسخ نامیده می شود، نشان دهنده فرایند یادگیری است. گروه دوم از روان شناسان که در زمینه های یادگیری و آموزش فعال هستند، یادگیری را معلول ادراکات موجود زنده می دانند و معتقدند که یادگیری و آموزش را بیشتر باید در چارچوب ادراکات و استدلالات موجود زنده تفسیر و ارزیابی کرد (قویدل، ۱۳۸۱). در این بین عملکرد تحصیلی بعنوان متغیری که میزان پیشرفت یادگیرندگان را مشخص می کند، بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به اهمیتی که درس ریاضی در برنامه ریزی درسی داراست، توجه به عملکرد ریاضی بعنوان یکی از دروس اصلی ضروری است و در این رابطه مطالعه عوامل مرتبط با آن اهمیت بسزایی دارد. یکی از دغدغه های پژوهشگران تعلیم و تربیت، بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. در این بین، یادگیری معنادار ریاضی توسط فراگیران نیز از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. لذا مطالعه عواملی که بر عملکرد ریاضی فراگیران تاثیر می گذارد ضروری است. پژوهش های گذشته در زمینه آموزش ریاضی نشان داده است که فراگیران با اضطراب ریاضی بالا، عملکرد ریاضی ضعیف تری در مقایسه با افراد با اضطراب ریاضی پایین از خود نشان داده اند. همچنین دانش آموزان با دقت و نگرش ریاضی بالا در مقایسه با افراد با نگرش و دقت ریاضی پایین به طور معناداری عملکرد ریاضی بهتری از خود نشان داده اند. بر این اساس بررسی عوامل مرتبط با عملکرد ریاضی دانش آموزان ضروری است. بر این اساس در این مقاله نیز به بررسی مفاهیمی از قبیل عملکرد ریاضی، انگیزش تحصیلی، توانایی فراشناختی و خودکارآمدی و در بخش انتهایی نیز به مرور پژوهش های انجام شده در این خصوص در دو بخش داخلی و خارجی پرداخته می شود.

Keywords:

ریاضی , عملکرد , انگیزش تحصیلی