تاثیر تمرین تناوبی شدید و مکمل دهی سیاه دانه بر نیمرخ لیپیدی، قند خون ناشتا و ترکیب بدن زنان جوان دارای اضافه وزن

زمینه و هدف:  هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرین تناوبی شدید و مکمل دهی سیاه دانه بر نیمرخ لیپیدی، قند خون و ترکیب بدن زنان جوان دارای اضافه وزن بود.مواد و روش ها: پژوهش حاضر در قالب طرح نیمه تجربی به صورت دوسوکور روی ۴۸ نفر از زنان جوان دارای اضافه وزن شهر نیشابور با میانگین و انحراف استاندارد سنی ۵۱/۳ ± ۴۱/۳۶ سال و شاخص توده بدنی ۷۹/۰ ± ۷۰۴/۲۸ کیلوگرم بر متر مربع انجام گرفت. آزمودنی ها به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. پنج نفر بنا به دلایلی از ادامه همکاری انصراف دادند و در نهایت چهار گروه شامل تمرین و مکمل (۱۰n=)، تمرین و دارونما (۹ (n=، مکمل (۱۲ (n= و دارونما (۱۲ (n= بودند. دو گروه تمرین به مدت شش هفته، سه جلسه در هفته و با شدت ۸۵ تا ۹۵ درصد ضربان قلب بیشینه (HRmax) تمرین را انجام دادند. افزون بر این، همه گروه ها روزانه یک عدد کپسول روغنی حاوی ۱۰۰۰ میلی گرم سیاه دانه یا دارونما (روغن پارافین) پیش از ناهار مصرف کردند. گروه مکمل و دارونما هیچ گونه فعالیت ورزشی منظم نداشتند. اندازه گیری های آنتروپومتریکی و نمونه های خونی در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون انجام گرفت. نمونه های خونی در حالت ناشتا و از ورید بازویی برای ارزیابی سطوح نیمرخ لیپیدی و قند خون جمع آوری شد. به منظور بررسی طبیعی بودن توزیع داده ها از آزمون شاپیروویلک استفاده شد. برای تحلیل داده ها و گزارش آن ها از آزمون تجزیه وتحلیل کوواریانس چندمتغیری (MANCOVA) و تک متغیری (ANCOVA) و آزمون تعقیبی SIDAK در سطح معناداری ۰۵/۰ استفاده شد.نتایج: نتایج تفاوت معناداری را بین گروه های تمرین و مکمل، تمرین و دارونما در مقایسه با گروه های مکمل و دارونما پس از شش هفته در کلسترول کل (۳۳۲/۰P=)، تری گلیسیرید (۹۲۸/۰P=)، لیپوپروتئین با چگالی بالا (۸۶/۰P=)، لیپوپروتئین با چگالی پایین (۳۹۳/۰P=) و قند خون ناشتا (۰۵۴/۰P=) نشان نداد. نتایج آزمون تعقیبی SIDAK نشان داد، روی هم رفته اقدامات صورت گرفته در گروه های آزمایش به کاهش شاخص توده بدنی، دور کمر، نسبت دور کمر به لگن و درصد چربی بدن منجر شده است. در خصوص شاخص توده بدنی و درصد چربی بدن گروه تمرین و دارونما عملکرد مطلوب تری داشتند و عملکرد شاخص های دور کمر و نسبت دور کمر به لگن نیز در گروه مکمل مطلوب تر بود، ولی این تفاوت ها از نظر آماری معنادار نبود (۰۵/۰≤P) و همه گروه های آزمایش صرفا نمره مطلوب تری در شاخص های ترکیب بدنی، دور کمر، نسبت دور کمر به لگن و درصد چربی بدن نسبت به گروه کنترل (دارونما) نشان دادند (۰۵/۰>P).نتیجه گیری: به نظر می رسد HIIT و مکمل سیاه دانه، هر کدام می تواند در بهبود ترکیب بدن زنان جوان دارای اضافه وزن موثر باشد. با این حال، در این پژوهش HIIT و مکمل سیاه دانه بر نیمرخ لیپیدی و قند خون تاثیر معناداری نداشت که پیشنهاد می شود پژوهش های بیشتری در این زمینه صورت گیرد.

Keywords:

تمرین تناوبی شدید , سیاه دانه , قند خون ناشتا , نیمرخ لیپیدی