ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر بارش و خشک سالی هواشناسی با مدل LARS-WG، مطالعه موردی : ایستگاه آباده

تغییر اقلیم تاثیر قابل توجهی بر آب قابل دسترسی و منابع طبیعی دارد. در این تحقیق اثر تغییر اقلیم بر بارش توسط مدل HADCM۳ و ریزمقیاس ساز LARS-WG در دوره پایه ۱۹۹۳- ۲۰۱۷ ایستگاه آباده بررسی ، و وقوع خشکسالی هواشناسی با استفاده از شاخص SPI تحلیل گردید. ضریب تعیین ارزیابی عملکرد مدل ۷۱۵/۰ محاسبه گردید که قابل قبول است . سپس بارش برای سه بازه ۲۰۴۴ -۲۰۱۸، ۲۰۶۵-۲۰۴۶ و ۲۰۹۹ -۲۰۸۰، تحت سناریوهای A۲، B۱ و A۱B پیش بینی گردید. نتایج نشان دادند که در ۲۰۴۴-۲۰۱۸ و ۲۰۶۵-۲۰۴۶، میانگین ۱۲ ماه ه بارش افزایش می یابد. در ۲۰۶۵-۲۰۴۶ بیش ترین افزایش در سناریوی بدبینانه A۲ است (۳/۱۳ درصد). در سناریوی A۱B (تغییر اقلیمی متوسط ) افزایش بارش ۹/۵ درصد، و در سناریوی خوشبینانه B۱ ۳/۲ درصد می باشد. در ۲۰۹۹-۲۰۸۰ بارش در B۱ ۶/۰ درصد افزایش ، در A۱B ۶ درصد کاهش و در A۲ ۱/۱۶ درصد کاهش می یابد. در کلیه بازه ها مقدار افزایش و کاهش در ماه ها متفاوت است . سپس شاخص SPI ۱۲ ماه ه در دوره های آماری پایه و آتی محاسبه شد. در بازه ۲۰۴۴-۲۰۱۸ بیش ترین میزان خشک سالی در سال ۲۰۳۶ (به نسبت خشک ) و بیش ترین ترسالی در ۲۰۳۷ (فوقالعاده مرطوب) پیش بینی شد و فراوانی خشک سالی ۴/۶۶ درصد، و ترسالی ۳/۳۳ درصد محاسبه گردید. در ۲۰۷۹-۲۰۴۶ بیش ترین خشک سالی در ۲۰۷۱ (به نسبت خشک ) و بیش ترین ترسالی در ۲۰۷۲ (فوقالعاده مرطوب) پیش بینی شد. فراوانی خشک سالی ۸/۵۸ درصد و ترسالی ۲/۴۱ درصد محاسبه شد. در ۲۰۹۹-۲۰۸۰ بیش ترین خشک سالی در ۲۰۹۶ (فوقالعاده خشک ) و بیش ترین ترسالی در ۲۰۸۴ (خیلی مرطوب) پیش بینی شد. فراوانی خشکسالی ۴۵ درصد و ترسالی ۵۵ درصد تعیین شد. در کلیه بازه ها مقادیر خشک سالی و ترسالی تحت سناریوها اندکی متفاوت است . با گذشت زمان از مقدار ترسالی کاسته و بر مقدار خشک سالی افزوده شد، که با تغییرات زمانی بارش هم خوانی دارد. با وجود کاهش مقدار بارش، از فراوانی خشک سالی ها کاسته و ترسالی ها افزایش می یابد. نتایج وقوع تغییر اقلیم را در منطقه تایید می کند. این مساله پیامدهایی بر منابع آب سطحی و زیرزمینی ، محیط زیست و کشاورزی خواهد داشت ،که نیاز به برنامه ریزی و آمادگی برای کاهش اثرات آن را تایید می کند.

Keywords:

تغییر اقلیم , مدل LARS- WG , شاخص خشک سالی SPI , آباده