بررسی حقوق امتنانی زنان در خانواده

یکی از اصطلاحاتی که در عصر اخیر در میان فقها رواج پیدا کرده، واژه مرکب «حکم امتنایی» است که گاهی نیز وصف«امتنانی» به صورت مشخص به برخی از احکام شرعی، اسناد داده میشود و امتنانی خوانده شده است. این اصطلاح که در میان برخی از سخنان الهی در قرآن، فقها و مفسران شیعه و سنی، پیشینه ی دیرینه دارد، در میان فقهای متاخر نیزشیوع پیدا کرده است، به نحوی که بسیاری از مسائل فقهی و حقوقی در خصوص زنان نیز از طریق این حکم توجیه وتفسیر می گردد. بدین توضیح که در بخش احکام شرعی که بیان مسئولیت ها و تکالیف انسان است به سه نوع حکم برمی خوریم: احکامی که عمومی اند و از هرکس، اعم از زن یا مرد، که شرایط تکلیف را داشته باشد، خواسته شده است،احکامی که به لحاظ ویژگی های روحی و جسمی هر یک از زن و مرد، به یکی از آن دو اختصاص یافته است و احکامیکه لزوم انجام آن از خصوص زنان برداشته شده است، ولی در صورت انجام، کاری شایسته تحقق یافته؛ همانند مردانمستحق پاداش خواهند بود. حال در میان احکامی در حقوق خانواده و مخصوص به زن، با بهره گیری از فقه اسلامی درنظر گرفته شده است، در قابل احکام امتنانی تفسیر شده و این موارد جلوه ه ای از امتنان و رحمت اسلامی در خصوصزن تعبیر شده است، از جمله این احکام و حقوق، حقوق اقتصادی و غیر اقتصادی است که به شرح در این تحقیق موردبررسی قرار می گیرد.

Keywords:

حکم امتنانی , حقوق زنان , حقوق اقتصادی , مهریه , نفقه , نفی حرج