تبیین ماهیت ادبیات تطبیقی از رهگذر نمونه شعرهای معاصر با تکیه بر مفهوم دیوار

ادبیات تطبیقی نمونه ای روشن و شفاف از توسعه ارتباطی در جهان معاصر است که از بروز بومی گرایی صرف و حصر تفکرات به صورت توده ای جلوگیری کرده و سپهر عمومی ادبیات را در عرصه ها و رشته های متفاوت از نظر می گذراند. گر چه در ابتدا نمایش ادبیات تطبیقی توسط حکومت های کمونیستی سوسیالیستی خود بر محور بومی گرایی قرار داشت، اما تعریف نو و جدید توسط کشورهای غربی چهرهای تازه از آن ارائه کرد. یکی از نقاط اشتراک میان ادبیات تطبیقی و سیاست مفهوم «دیوار» است. در این پژوهش برآنم تا با روش تحلیلی- توصیفی و یا بینامتنی این مفهوم را در راستای تعریف ماهیت ادبیات تطبیقی واکاوم. جامعه آماری این پژوهش سه تن از شاعران معاصر: محمدرضا شفیعی کدکنی، عبدالوهاب البیاتی و رابرت فراست هستند که نگرشی متفاوت نسبت به مفهوم دیوار را در اشعارشان متجلی ساختند؛ به دیگر سخن البیاتی از مفهوم دیوار در جهت بومی گرایی و زیست جزیره ای سخن می گوید، اما شفیعی کدکنی و رابرت فراست آن را تا حدودی مفهومی مثبت در نظر گرفته و معتقدند حتی با وجود دیوار که نمادی از حدودهاست نباید از ارتباط جهانی به دور بود و مفهوم دیوار در شعرشان به معنای پذیرش هویت های گوناگون است.

Keywords:

ادبیات تطبیقی , ماهیت , دیوار , سیاست چین , شعر معاصر