مدل بیواکونومیک پرورش ماهی سی باس در قفس و محاسبه قیمت تمام شده

پرورش ماهی سریعترین رشد را در در میان بخشهای تامین پروتین حیوانی دارد [۱] . در شرایط کشور نیمه خشکی مانند ایران و وجود دریا در شمال و جنوب کشور آبزی پروری در قفس از گزینه های اصلی و مطرح خواهد بود نگاه اصلی برای افزایش تولید به تولید و پرورش ماهیان در قفسهای دریایی معطوف شده است گزارشات مشاورین پرورش ماهی در قفس سازمان شیلات ایران [۲] کلید واژه بخش خصوصی در آبزی پروری حداکثر سازی منافع میباشد گام اول در این مسیر برای ارزیابی اقتصادی سریع پیش بینی و محاسبه قیمت تمام شده ماهی خواهد بود. بهمین دلیل آبزی پروری دقیق ([۲]) در مرحله ارزیابی اقتصادی و در مدیریت بهینه با استفاده از مدلهای مدیریت و شبیه سازی در سطح مزرعه [۳] [۱] کاربرد خواهد داشت. نرم افزارهای تحلیل اقتصادی صنعتی مانند COMFAR که توسط سازمان یونیدو وابسته به سازمان ملل تهیه شده برای تحلیل اقتصادی زیستی آبزی پروری مناسب نمی باشند. علیرغم این همچنان توسط بانکها برای ارزیابی اقتصادی طرحهای آبزی پروری مورد استفاده قرار می گیرند . کوچکترین مقیاس اقتصادی ظرفیت تولید در قفسهای دریایی ۳۰۰ تن در سال میباشد گزارشات مشاورین پرورش ماهی در قفس سازمان شیلات ایران بر اساس برآوردهای این پژوهش در سال ۱۴۰۱ برآورد متوسط سرمایه گذاری ثابت حدود ۴۰ ملیون تومان برتن و هزینه جاری غذا و بچه ماهی ( حدود ۹۵ ملیون تومان بر تن برآورد میگردد کارشناسان سازمان شیلات ( برآورد فوق حاکی از آن است که نیاز به یک مدل بیواکونومیک [۴] برای تحلیل صحیح واقتصادی با اعمال شرایط محیطی تامین بچه ماهی و غذا و اعمال وزن هدف بازاری خواهد بود مدل بیواکونومیک در آبزی پروری دقیق و اعمال مدیریت و پایش صحیح مزرعه نیز کاربرد خواهد داشت. پایش امکان مدل سازی و پیش بینی اثرات زیست محیطی و اعمال قوانین و آیین نامه های زیست محیطی [۵] پیش بینی اثرات اقتصادی انتخاب وزن مناسب و زمان صید مناسب را نیز در اختیار مدیر مزرعه قرار خواهد داد. مدیر مزرعه در شرایط بهره بردای باید قیمت تمام شده را بر اساس داده های مشاهده و ثبت شده بیومتری و محیطی هر قفس و به تفکیک مرکز هچری بچه ماهی کارخانه غذا و سایر اطلاعات مدیریتی اعمال نماید و امکان آبزی پروری و پایش دقیق را در مزرعه فراهم کند تصمیم سازان و سیاست گذران نیز می توانند در سطح استان و کشور با استفاده از مدلهای بیواکونومیک و ابزارهای های پشتیبانی تصمصم گیری ( DSS ) در برنامه ریزی توسعه ای کلان و استفاده نمایند. در این پژوهش مدل بیواکونومیک نگارنده با نام AquaOptimize ) سازگار شده برای محاسبه قیمت تمام شده ماهی برای یک مزرعه تیپ هزاز تنی در خلیج فارس برای گونه سی باس استفاده شده است.

Keywords:

مدل بیواکونومیک , سی باس , پرورش در قفس , ابزی پروری دقیق , قیمت تمام شده