اسلام بنیادگرا در تقابل با اسلام صوفیانه (تحلیل ریشه های جامعه شناختی رشد سلفی گری در کردستان)
Publish place: Iranian Journal of Sociology، Vol: 10، Issue: 2
Publish Year: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 150
This Paper With 32 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSSI-10-2_001
تاریخ نمایه سازی: 30 فروردین 1402
Abstract:
به لحاظ تاریخی، نگرش نهادینه شده دینی در کردستان، نوعی اسلام عرفانی و صوفیانه بوده است که فرقه های گوناگونش، با وجود تفاوت در مناسک و نظام سلسلهمراتبیشان، جملگی، تمایزی بنیادین با انواع نگرشهای شریعتمدار و فقهمحور داشتهاند. از میان مکاتب گوناگون عرفانی، دو طریقت قادری و نقشبندی بیشترین پایگاه اجتماعی را در میان کردهای اهل سنت کسب کرده و حوزه نفوذ خود را در سرتاسر کردستان گستردهاند. عوامل متعددی نظیر وقوع انقلاب اسلامی شیعی در ایران و برآمدن ایدئولوژی شیعی ازیکسو و انواع ایدئولوژیهای بنیادگرایانه سنی و شعلهورشدن رقابت میان آنان در ملل اسلامی، ازسوی دیگر، تاثیری بنیادین بر نگرشهای دینی همه جوامع مسلمان و نیز کردستان داشته است. تبدیل شدن این جریان پان اسلامی به خوانشی جدی و پرطرفدار در جهان اسلام و حمایتهای مالی، آموزشی و گاه لجستیک محافل و جریان های قدرتمند عربی و اسلامی از باورمندان به این نحله در کردستان، به مثابه عوامل اثرگذار، و نیز وجود عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کمک کننده داخلی، به مثابه عوامل زمینه ای، بستر مناسبی برای رشد و نضج آن در کردستان فراهم آورده است. این پژوهش، به شیوهای اسنادی و با تکیه بر منابع تاریخی، شواهد میدانی و رسانهای و آمارهای منتشرشده بینالمللی، به بررسی شیوههای ورود و علل رشد و گسترش اسلام سلفی در میان کردهای اهل سنت ایران میپردازد. به نظر میرسد، تغییرات سریعتر از آنچه تصور میشود، درحال روی دادن است و کردستان نیز همانند دیگر مناطق سنی نشین خاورمیانه، از امواج بنیادگرایی شعلهور خاورمیانه در امان نباشد.
Authors
یعقوب احمدی
دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور
آزاد نمکی
دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی و مدرس دانشگاه پیام نور