مقاله علمی – پژوهشی: بررسی تغییرات سموم کلره و مقایسه آن با دهه های گذشته در منطقه جنوبی دریای خزر

دریای خزر یک سیستم لب شور  و به لحاظ ترکیبات شوری آبی منحصربه فرد می باشد، به همین دلیل ارزیابی معیارهای آلایندگی بر پایه کیفیت آب همین دریا در گذشته و حال قابل تصدیق است. در این پژوهش، اطلاعات طی سال های ۸۹-۱۳۸۷ جمع آوری شده و در غالب پروژه بررسی گردیده است. نتایج به دست آمده نشان داد، تغییرات غلظت سموم ارگانوکلره در محیط آبی با توجه به ورود آن از طریق رودخانه های منتهی به آن است و میزان غلظت آن در آب، در فصول و مناطق مختلف متفاوت می باشد. نتایج نشان داد، در زمستان ۱۳۸۷ غلظت ترکیبات سموم ارگانوکلره در محیط آبی روند افزایشی داشته است. در سال ۱۳۸۹ حداکثر میزان درصد سموم در فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب در نواحی میانی، شرق و غرب و حداکثر درصد ترکیبات سموم در نمونه های آب مناطق ناحیه شرق برابر ۷۵ درصد در فصل بهار مشاهده گردید .همچنین حداکثر غلظت سم ارگانوکلره متعلق به سم a-Endosulfan با غلظت ۸۶/۳ میکروگرم بر لیتر بود که در منطقه نوشهر و در عمق ۵۰ متر ناحیه سطحی ثبت گردید. با توجه به نتایج، در شرایط حاضر میزان غلظت ترکیبات سموم کلره در دامنه مناسب و با فاصله از ساحل شرایط کیفی آب برای پرورش ماهی در قفس مناسب تر است. البته مواردی از غلظت های بالای آلودگی به سموم نیز مشاهده شده که مربوط به ورود آب از رودخانه ها بوده است. بنابراین، یکی از راه های عدم مواجهه با این فرآیند برقراری سازه های آبزی پروری در فاصله مناسبی از ساحل و در اعماق بیش از ۵۰ متر می باشد.

Keywords:

Organochlorine pesticides pollutants , Water , Sediment , Caspian Sea , آلاینده سموم کلره , آب , رسوب , دریای خزر