تاثیر عوامل محیطی و امکانات محیط آموزشی بر میزان یادگیری دانش آموزان

منظور از فضای آموزشی چیست ؟ آیا به راستی این مهم میتواند در شکوفایی و رشد استعدادهای دانش آموزان به اندازه زیادی موثر باشد؟ طراحی فضای آموزشی باید چگونه باشد تا کودکان بهتر یاد بگیرند؟ اینها سوال هایی هستند که همواره ذهن متخصصان و برنامه ریزان تعلیم وتربیت را به خود مشغول کرده اند .از فضای آموزشی به عنوان ظرفی یاد می شود که رفتارها و تعاملات انسانی در آن رخ می دهد .فضای آموزشی در شکل گیری شخصیت افراد و به طور خاص کودکان نقش موثری ایفا می کند. برای رشد آنان عامل مهمی محسوب می شود و تاثیر مثبتی در رشد جسمی و عقلی کودکان دارد. کودکان به فضاهایی برای بازی و یادگیری نیاز دارند که در عین قابل کنترل بودن، آنها را محدود نکند، جذاب باشد و بیشتر از وقفه و مکث ، ماهیت حرکتی داشته باشد .کودکان بیشتر از هر چیز به تجربه کردن علاقمندند. بنابراین فضاهایی که برای کودکان طراحی می شوند، به ویژه فضاهای آموزشی ، باید قادر باشند نیروهای ذهنی و احساسی او را تحت تاثیر قرار دهند و از این طریق ، هم در آموزش او شرکت کنند و هم محیطی شاد و سرشار از انرژی را برای او به وجود آورند .یکی از فضاهای آموزشی که کودکان بخشی از ساعات عمر خود را در آن به آموزش و یادگیری می پردازند، مدرسه است . مدرسه را می توان خانه ای دانست با ابعادی وسیعتر که کودکان بخشی از زندگیشان را در آن سپری می کنند. از این رو طراحی مدرسه با توجه به نیازهای دانش آموزان، از اهمیتی ویژه برخورداراست .مدرسه همواره کانون تحولات فرهنگی و اجتماعی جامعه بوده و تاثیر مهمی در فعالیت ، حیات و پویایی علمی جامعه دارد. در سال های اخیر، با توجه به رشد روز افزون و وسعت تغییرات روشهای آموزشی ، سازگار کردن بستر یادگیری و فضای آموزشی با نیازهای دانش اموزان مورد توجه متخصصان قرار گرفته است .مطالعات نشان می دهند، طرح فضاهای آموزشی میتواند یادگیری را رشد دهد یا مانع آن باشد. بنابراین ، توجه نکردن به عناصر تشکیل دهنده فضای آموزشی مثل کلاس ها، راهروها، فضاهای باز و تجهیزات ممکن است اثر منفی بر دانش آموزان داشته باشد و برعکس ، رعایت این ضوابط و استانداردها می تواند حس رضایت و تعلق پذیری دانش آموزان را نسبت به فضاهای آموزشی ایجاد کند .در واقع فضای آموزشی در کنار مولفه های دیگری مانند برنامه درسی و معلم ، می تواند تاثیر مهمی در آموزش کودک داشته باشند. فضای آموزشی مدرسه نه تنها محیطی خشک و بیروح و تاثیر در فرایند یادگیری محسوب نمی شود، بلکه به عنوان عاملی زنده و پویا در کیفیت فعالیتهای آموزشی و تربیتی دانش اموزان ایفای نقش می کند. در یک نگاه، چگونگی مدرسه ها و عناصر تشکیل دهنده آن نظیر نور، صدا، تجهیزات و حیاط مدرسه میتواند در کنار سایر عوامل آموزشی و تربیتی ، اثرات قابل توجهی بر فراگیرندگان و دانش اموزان باقی بگذارد . فضای آموزشی زیبا یادگیری را آسان می کند و نشاط و شادابی را برای کودکان و نوجوانان به ارمغان میآورد. در مقابل ، فضای آموزشی نامناسب ، تنگ و تاریک و خشک و بیروح، کسالت و افسردگی را در پی خواهد داشت و بر میزان یادگیری و حضور فعال و با نشاط در مدرسه تاثیر منفی میگذارد.

Keywords:

آموزش , یادگیری , محیط , امکانات آموزشی