مسئولیت بین المللی دولتها و سازمان های بین المللی در عملیات حفظ صلح

حفظ صلح و امنیت از اصلی ترین اهداف سازمان ملل متحد است. سازمان در راستای حفظ، اعاده و تحکیم صلح عملیات حفظ صلح را ایجاد کرده است با این حال ماموران حفظ صلح با وجود نقش مهمی که در حفظ و اعاده صلح ایفا کرده اند، بعضا مرتکب نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه شده اند. با توجه به اینکه دولت ارسال کننده نیروهای حافظ صلح همچنان برخی صلاحیت ها را برای خود حفظ می کند، مسئله اساسی تحقیق این است که در صورت نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه ملاک انتساب مسئولیت چیست. با وجود آرای قضایی متعدد صادرشده در این مورد، طبق طرح کمیسیون حقوق بین الملل در مورد مسئولیت سازمان های بین المللی و رویه قضایی، به نظر می رسد معیار کنترل موثر برای انتساب مسئولیت در عملیات حفظ صلح بیش از سایر ملاک ها مورد توجه رویه قضایی است. عملیات حفظ صلح سازمان ملل متحد به عنوان مهمترین و سودمندترین ابزار سازمان ملل برای حفظ صلح و امنیت بین المللی که در دوره جنگ سرد دارای وظایف عمدتا نظامی بوده است، با پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی و بلوک شرق و نتیجتا شیوع جنگ های داخلی و بین المللی و انعقاد موافقتنامه های جامع صلح بین طرفین درگیر در نتیجه تلاش های سازمان ملل و سایر سازمان های بین المللی و منطقه ای, وظایف جدید و متنوعی (بر اساس این موافقتنامه) که عمدتا معطوف به تقویت و تحکیم می باشند از قبیل: وظایف سیاسی, نظامی, اجتماعی - اقتصادی, بازسازی و غیره به آن واگذار شده است. در بعضی عملیات یکی از وظایف محوله به این نیروها, طیف مختلفی از وظایف و ماموریت های حقوق بشری می باشد که در راستای انجام این ماموریت ها ساختارها, بخش ها و دوایر جدیدی در حفظ صلح مربوطه انجام شده است و فعالیت ها و اقدامات قابل توجهی توسط این نیروها در این زمینه انجام شده است.هدف این مقاله تشریح, بررسی و ارزیابی اقداماتی است که توسط نیروهای حافظ صلح در راستای انجام ماموریت های حقوق بشری انجام و سعی شده است با تقسیم بندی موضوعی وظایف حقوق بشری و توضیح مصداقی از آن به تشریح فعالیت های انجام شده توسط این نیروها و نهایتا ارزیابی این اقدامات پرداخت شود.

Keywords:

عملیات حفظ صلح , کنترل کلی , کنترل موثر , مسئولیت بین المللی , سازمان های بین المللی