نقدی بر رویکرد ضدبینه جویانه پلنتینگا، از منظر فلسفه دین کاربردی

چکیده:   در پژوهش حاضر، از منظر فلسفه دین کاربردی، به نقد رویکرد ضدبینه­جویانه پلنتینگا پرداخته شده است؛ با این هدف که نشان داده شود چگونه موضعی در معرفت­شناسی، می­تواند تبعات عملی منفی در پی داشته باشد. ادعای اصلی مقاله این است که ورود به عصر پسامدرن و  فاصله گرفتن اندیشمندانی چون پلنتینگا از عقلانیت عام و فرو نهادن معیارهای آن، از جمله وظیفه مستند کردن دعاوی، به بینه کافی، در نهایت سبب شده است تا عقل، یا  به­کلی از حوزه مباحث دینی خارج گردد و یا از  نوعی عقلانیت منطقه­ای، سخن به میان آید. نتیجه این گذار، در هر دو حالت، مسدود شدن باب گفتگو میان پیروان ادیان مختلف از یک سو و دینداران و غیردینداران، از سوی دیگر،  و در نهایت، محروم ماندن انسان­ها از در اختیار داشتن معیارهای عام و مورد وفاق، در نقد باورهای یکدیگر است. انسداد باب گفتگو و نقد، وقتی در کنار این واقعیت قرار می­گیرد که میان باورها و اعمال، پیوند وثیقی وجود دارد، مساله ابعاد ناگوارتری  می­یابد؛ زیرا با از میان رفتن معیارهای عام نقد باورها، نقد اعمال برآمده از آنها نیز مقدور نخواهد بود و همه گروه­ها، از جمله گروه­های افراط­گرا می­توانند خود را معاف از پاسخگویی در قبال اعمالشان بدانند و عملا جنایات احتمالی خویش را نیز موجه جلوه دهند.

Keywords:

applied Philosophy of religion , evidentialism , extremism , Plantinga , postmodernism , rationality. , افراطی گری , بینه جویی , پسامدرنیسم , پلنتینگا , فلسفه دین کاربردی , عقلانیت.