اثر هم افزائی اشعه UV-A و متیل جاسمونات بر بیوسنتز متابولیت های تیمول و کارواکرول در گیاه داروئی آویشن

هدف: در آویشن، تیمول و کارواکرول به‫دلیل برخورداری از خواص درمانی متنوعی نظیر ضد تومور مورد توجه فارماکولوژیست­ها قرار گرفته­اند. تاکنون، طیف متنوعی از تیمارها مثل الیسیتورها برای افزایش محتوی تیمول و کارواکرول پیشنهاد شده­اند. این پژوهش نیز با هدف ارزیابی اثر هم­افزائی اشعه UV-A و متیل جاسمونات بر بیوسنتز تیمول و کارواکرول صورت گرفت.مواد و روش­ها: بذور آویشن در آزمایش فاکتوریل در زمان با طرح کاملا تصادفی با سه تکرار تحت شرایط گلخانه­ای در گلدان­های پلاستیکی کاشته شدند. گیاهچه­های پنج­برگی به‫طور جداگانه و همزمان با UV-A پرتودهی و با متیل جاسمونات ۱/۰ میلی مولار محلول­پاشی شدند. بعد از گذشت ۲۴ و ۴۸ ساعت از اعمال تیمارها، سطح بیان ژن­های GTS، DXR، CYP۱۸۰ و CYP۱۷۸ با Real-Time PCR و سطح متابولیت­ها باHPLC  اندازه­گیری شد.نتایج: بیان ژن­های GTS، DXR، CYP۱۸۰ و CYP۱۷۸ تحت تاثیر هم­افزائی متیل جاسمونات و UV-A قرار گرفت. سطح رونوشت این ژن­ها بعد از گذشت ۲۴ ساعت از اعمال جداگانه تیمارها به‫طور معنی­داری افزایش یافت و این افزایش در تیمار ترکیبی هورمون و اشعه بیشتر بود. با این‫حال، بیان این ژن­ها بعد از گذشت ۴۸ ساعت از اعمال تیمارها با کاهش معنی­داری همراه بود. روند افزایشی و کاهشی محتوی تیمول و کارواکرول در تیمار الیسیتورها نیز مطابق با بیان ژن­های مورد مطالعه بود.نتیجه­گیری: مشاهدات ما پیشنهاد می­کند که آویشن در ۲۴ ساعت اول تیمار هورمون و اشعه، از هم­افزائی پیام­رسانی به‫منظور افزایش سطح متابولیت­های خود استفاده می­کند و بعد از آن، سازوکارهای دفاعی دیگر فعال می­شوند و سطح متابولیت­های ثانویه کاهش می­یابد.

Keywords:

آویشن , جاسمونات , اشعه فرابنفش , متابولیت های ثانویه