خاستگاه میان رودانی تصویر شیطان در آیین های گنوسی و زروانی
Publish place: History of Iran، Vol: 16، Issue: 1
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 113
This Paper With 17 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IRHJ-16-1_002
تاریخ نمایه سازی: 12 تیر 1402
Abstract:
آموزه باور به شر اندیشهای دیرپا و کهن در آیینهای بشری است. به نظر میرسد پنداشت عدم تعادل و تباهی در هستی بنیادیترین ریشه اندیشه شر بوده باشد. در تاریخ ادیان مشخصترین تصویر مفهوم شر تجسم ذات شیطان است. البته این نکته قابل ذکر است که تصاویر و بنمایههای مفهوم شر در طول تاریخ همواره گوناگون و ناهمسان بودهاند. این گوناگونی نشان از ناهمگونی فهم و پنداشت ریشههای اندیشه شر نزد بشر دارد. برخی از پژوهشگران بر این باورند که بنمایههای تصویری و مفهومی در اندیشههای بشر ارتباطی نزدیک با هم دارند. بر این مبنا که هر تصویر، همچون واژه که دربردارنده یک دال و مدلول است، حاوی یک بنمایه مفهومی ویژه است. از این رو، تصویر شیطان نیز بیتردید حاوی اندیشهای پنهان در روایت آیینی از مفهوم شر و شیطان است. برای نمونه، تصویر شیطان در متون گنوسی حاوی اندیشه مفهوم میانرودانی از شر است که خود موید این امر است که نه فقط تصویر شیطان بلکه بنمایه مفهومی روایت شر و چیستی حضور شر در هستی در این آیینها باید ریشه در اساطیر میانرودانی داشته باشد. بر این مبنا، این پژوهش درصدد است براساس رویکرد تحلیلی و توصیفی منابع دست اول مانوی، گنوسی و میانرودانی به بررسی و واکاوی ریشههای تصویر و پندار شیطان در آیینهای گنوسی بپردازد. یافتههای پژوهش نشان میدهد بنمایهها، مفاهیم و تصویر شیطان در این کیشها ریشهای میانرودانی دارد که در باورهای گنوسی به صورت اسطوره شیطان به تصویر درآمده است.
Keywords:
Authors
سید توفیق حسینی
استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :