آیین خنیاگری در قابوسنامه یک باب و چند فایده

«آیین و رسم خنیاگری» که باب سی وششم کتاب قابوسنامه است، مطلبی کوتاه است که فایده های متعدد دارد. این باب که از نخستین متن های فارسی بعد از اسلام است که به وجهی قابل توجه به موسیقی پرداخته دربردارنده اصطلاحات موسیقی فارسی ساسانی چون «خنیاگر» و «پرده» و «ترانه» و «سرود» و «خسروانی» و «زخمه» است و یکی از مهمترین منابعی است که می تواند در یافتن معانی این اصطلاحات مورد استفاده قرار گیرد. سفارش های عنصرالمعالی به خنیاگر، نمونه هایی از آداب گذشتگان اوست که گاه با آموزه های اسلامی و نیز آیین جوانمردی هم درآمیخته است. این سفارش ها گاه تا قرن ها در متون موسیقی به کار می روند و تکرار می شوند و این باب قابوسنامه را می توان الگویی برای نوشتن آیین های خنیاگری و مناسب خوانی دانست.

Keywords:

عنصرالمعالی , قابوسنامه , آیین خنیاگری