پاسخ رشد و عملکرد گندم زمستانه به تاریخ کاشت و میزان نیتروژن مصرفی

این مطالعه با هدف بررسی برهم کنش تاریخ کاشت و میزان کود نیتروژن مصرفی بر رشد و عملکرد گندم زمستانه در شهرستان تربت جام استان خراسان رضوی انجام شد. آزمایش مزرعه­ای به­صورت کرت­های خردشده در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان تربت جام در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تاریخ کاشت ۱۰ مهرماه، ۲۶ مهرماه و ۱۲ آبان ماه در کرت­های اصلی و شش سطح کود نیتروژن شامل صفر (به عنوان شاهد)، ۱۰۰، ۱۲۵، ۱۵۰، ۱۷۵ و ۲۰۰  کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص در کرت­های فرعی بود. در هر کرت، گندم رقم پیشتاز در هفت خط کشت با فاصله ردیف ۱۵ سانتی متر و به طول ۸ متر کشت شد. تجزیه واریانس نشان داد که اثر تاریخ کاشت، کود نیتروژن مصرفی و اثر متقابل آن ها بر همه صفات اندازه­گیری معنی­دار شد. مقایسه میانگین نشان داد که میزان عملکرد و اجزای عملکرد در تاریخ کاشت ۱۰ مهرماه بیش تر بود و مقادیر اغلب این صفات در تاریخ کاشت ۱۲ آبان ماه نسبت به تاریخ ۱۰ مهرماه کاهش معنی­دار داشتند. مقدار عملکرد دانه در تاریخ کاشت ۱۰ و ۲۶ مهرماه با مصرف ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن به حداکثر خود رسید، در حالی که بیشینه عملکرد در تاریخ کاشت ۱۲ آبان با مقدار مصرف ۱۷۵ کیلوگرم در هکتار به­دست آمد. به­طورکلی با تاخیر در کاشت، پاسخ رشد و عملکرد گندم به میزان کود نیتروژن مصرفی کاهش می یابد و به منظور توصیه کودی کارآمد، زمان کاشت محصول نیز باید مدنظر قرار گیرد.

Keywords:

اجزای عملکرد , تجزیه رگرسیون , درآمد اقتصادی , رقم پیشتاز , شاخص سطح برگ