سازوکارهای حمایت از قربانیان زیست فناوری در حقوق ایران و اسناد بین المللی

ثبت اختراعات به عنوان یکی از مصادیق حقوق مالکیت فکری، نقش مهمی در صیانت از حقوق پژوهشگران و به تبع آن رشد علم و فناوری و امنیت سرمایه گذاری دارد. ثبت اختراعات زیستی یکی از موضوعات چالش برانگیزی است که بر اثر پیشرفتهای اخیر در زمینه زیست فناوری (بیوتکنولوژی) تب و تاب بیشتری یافته است. امروزه بحث مالکیت فکری در حوزه زیست فناوری به دلیلی قابلیتها و ظرفیتهایی که این رشته در تولید محصولات و روشهای جدید در عرصه های غذایی، دارویی و محیطزیست ایجاد کرده، مورد توجه قرار گرفته و اهمیت حمایت از دستاوردهای زیست فناوری بهعنوان یکی از فناوریهای کلیدی و اولویتدار در جهان که نقش مهمی در تامین امنیت غذایی و سلامت جوامع بشری دارد، بیش از پیش آشکار شده است؛ بهطوریکه سازمان جهانی مالکیت فکری، زیست فناوری را بهعنوان یکی از حوزه های مهم تکنولوژی شناخته و هر ساله آمار مربوط به ثبت اختراعات در این حوزه را از کل کشورهای عضو گردآوری میکند. هدف از نگارش این مقاله، مروری بر قوانین ملی و بین المللی در زمینه ثبت اختراعات زیست فناوری، بررسی وضعیت اختراعات ثبت شده در این حوزه و سپس بررسی و شناسایی خلاها و ابهامات موجود پیش روی آن است.

Keywords:

زیست فناوری , ثبت اختراعات , قوانین ملی و بین المللی , نظام حق اختراع