تحلیل چهره رستم بر اساس شاهنامه در کاشیکاری دوران قاجار
Publish place: Archeology of iran، Vol: 12، Issue: 1
Publish Year: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 92
This Paper With 27 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AOII-12-1_005
تاریخ نمایه سازی: 26 تیر 1402
Abstract:
از شاخصترین شخصیتهای ادبیات حماسی ایران پس از اسلام، رستم در شاهنامه فردوسی بود که در قرن چهارم هجری سروده شد. بخش قابل توجهی از کتاب ارزشمند شاهنامه به شمایل نگاری، مشخصات ظاهری، روحیات و فداکاریها و مبارزات رستم اختصاص یافته است. محبوبیت رستم در بین اقوام مختلفی که در طول تاریخ بر ایران سلطه یافتند کاملا مشهود بود به طوری که در مکاتب مختلف نگارگری و نقوش کاشیکاری و دیگر هنرها توسط هنرمندان با مشخصات خاصی نقش میشده است. اینکه این نقوش چقدر از ابیات شاهنامه نشات گرفته یا از بستر فرهنگی حاکم بر زمان بوده، پرسشی است که با بررسی شمایل نگاری نقوش رستم در نگارگری و کاشیکاری اسلامی پاسخ داده خواهد شد. از آنجا که پس از اسلام کاشیکاری با بستری گسترده و متنوع در حوزههای مختلف رشد کرد و نقوش آن مستقیما برگرفته از فرهنگ اقوام هم عصرش بود. شیوه گردآوری اطلاعات در مقاله حاضر مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسی تصاویر کاشیها و سفالهای دوره اسلامی است. با توجه به بررسیهای صورت گرفته میتوان دریافت که خصوصیات ظاهری و چهره رستم در دورانهای مختلف پس از سرودن شاهنامه دستخوش تغییرات بسیاری شده است. دوره قاجاریه را میتوان اوج تصویر نمایی نقش رستم با سبکی یکسان بر روی هنر کاشیکاری دانست که هم در بین درباریان یا بین عامه مردم در قهوه خانهها به کار رفته است و در این بین به برخی از داستانهای رستم مثل نبرد رستم با سهراب، اشکبوس یا دیوسپید بیشتر مطلوب نظر بوده است.
Keywords:
Authors
فتانه رحیمی
گروه تاریخ و باستان شناسی،دانشکده علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی،تهران،ایران