بررسی اشکالات آیت الله مصباح بر دیدگاه علامه طباطبایی در باب رابطه قوه و ماده

قوه، ماده، هیولی ، فعلیت و امکان استعدادی ، از جمله مفاهیم فلسفی هستند که سرنوشتشان به هم گره خورده است . تعقل ، اثبات و ثبوت هر یک از این مفاهیم ، به نحوی در گرو تعقل و تفسیر هم خانوادههای دیگرش است . به علاوه، اگر بخواهیم برای اثبات قوه، همانند علامه طباطبایی از قاعده معروف ”کل حادث زمانی مسبوق بقوه الوجود” استفاده کنیم ، باید رابطه امکان ذاتی و امکان استعدادی را تبیین و تاثیر امکان ذاتی بر برهان بوعلی را روشن کنیم . این مفاهیم در سه منزل ”اقسام جوهر و اثبات ماده به عنوان جوهر”، ” علت مادی ” و ”اثبات قوه” مورد بحث و نقاش قرار گرفته است که در هر منزل آثار خاص خود را در پی داشته است . در این مقاله ، با تمرکز بر منزل اول و سوم، به تشریح دیدگاه علامه طباطبایی و سپس تبیین و بررسی اشکالات آیت الله مصباح بر ایشان پرداخته شده است .

Keywords:

قوه , ماده , هیولی , امکان استعدادی