تاثیر سلسله صفاریان ( ۲۴۷ - ۳۹۳ هجری) بر زبان و ادبیات فارسی و جایگاه زبان عربی نزد یعقوب لیث و جانشینان وی

تعیین سر آغاز شعر فارسی و نخستین شاعران، از جمله مباحثی است که به دلیل وجود آرا و اقوال مختلف و متناقض در هاله ای از ابهام باقی مانده است. تا قبل ورود اسلام، زبان اداری و و نوشتاری، فارسی میانه بود. با ورود اسلام، دچار تغییراتی شد و کلمات و لغات عربی وارد دربار ایران شد، ولی در دوره یعقوب لیث صفاری زبان فارسی (فارسی در) نسبت به قبل جدی تر دنبال شد و زبان دربار شد. عرق ملی، بیشترین عامل تثبیت و رشد این زبان شد. به طوری که شاعران فارسی زبان مورد حمایت قرار گرفت. با تشکیل حکومت های محلی ایران (طاهریان،سامانیان،صفاریان) در قرن سوم هجری کم کم استقلال سیاسی ایران از خلافت محیا شد و این حکومتها هر کدام به نوبه خود در احیای فرهنگ ایرانی تاثیر داشته و زبان فارسی، دوباره جان تازه گرفت. در این مقاله سعی شده است که ابتدا به ادبیات دو قرن اول هجری پرداخته شود و در ادامه، تداوم زبان در سلسله صفاریان و معرفی شاعران دربار و کاتبان عربی زبان دربار یعقوب لیث مورد بررسی قرار گیرد. سوالی که در تحقیق حاضر بررسی می شود، این است که صفاریان تا چه حد در احیای زبان فارسی حمایت داشتند؟ در پاسخ می بایست گفت که صفاریان برخلاف نقل مشهور، از زبان عربی رویگردان نبودند و از کاتبان عرب استفاده می کردند.

Keywords:

حکومت های محلی , صفاریان , خلافت , زبان و ادبیات , زبان دربار