تاثیرات نگاه عرفانی بر جامعه و سیاست (ارتباط میان عمل و نظر)

هدف پژوهش حاضر بررسی چرایی و چگونگی تاثیر عرفان بر سیاست است. در این راستا و با روش توصیفی- تحلیلی به این سوالات پاسخ داده شده است که چرا علم و آگاهی شهروندان در اغلب موارد به عمل نمی انجامد؟ چرا شعارها و اهداف مطلوب بزرگان و سیاستمداران برای رساندن جامعه به سعادت و نیکبختی، جامه عمل نمی پوشاند؟ در این پژوهش تلاش شده است تا نشان داده شود که عرفان چگونه می تواند راه حل های موثری ارائه کند. عرفان مدنظر در این پژوهش، عرفان خانقاهی و عزلت گزینی نیست، بلکه عبارت از شناخت گسترده و عمیق دینی است که از ظاهرگرایی و مناسک گرایی فاصله گرفته، و به هسته و عمق دین توجه می کند. آگاهی، تفکر و تامل، ایمان و دوری از افراط و تفریط از جمله عواملی هستند که رسیدن به عرفان را میسر می سازند. بنابراین، فراهم کردن آزادی، فراغت و زمینه های اخلاقی زیستن، از مهم ترین وظایف سیاست برای نزدیک شدن عرفان و سیاست و حل مشکل شکاف عمل و نظر است. براساس دیدگاه اندیشمندان مختلف علل شکاف میان نظر و عمل عواملی مانند اولویت منافع فردی بر جمعی، جدایی حکمت نظری از عملی، عدم رسوخ علم در جان انسان و جدایی علم حصولی از حضوری، مناسکی و ظاهری شدن دین در فقدان عرفان، عدم حاکمیت انسان بر قوای مختلف خود و مواردی از این قبیل است.

Keywords:

عرفان , حکمت عملی , حکمت نظری , علم حضوری , علم حصولی , جامعه , سیاست