گسترش کلانشهرها از منظر شهرسازی (با تاکید بر و ضوابط و مقررات محیط زیست)

با توجه به مشکلات موجود در شهرهای بزرگ مانند گسترش شهر بر روی اراضی با ارزش کشاورزی پیرامون و فرسودگی فضایی-کالبدی بافت های درونی شهر، لزوم اتخاذ روش ها و راهبردهایی جهت برقراری توسعه پایدار شهرها بیش از پیش ضرورت دارد. در این خصوص راهبرد توسعه درون زای شهری، یعنی توجه به بهسازی بافت و نوسازی بافت های درونی و فرسوده شهرها، به دلیل وجود توان های بالقوه و بالفعل موجود در آنها، روشی است که می تواند معضلات فضایی و کالبدی شهرها را حل نماید. از جمله علت هایی که نوسازی و بهسازی بافتهای فرسوده و درونی شهرها را به عنوان یک راهبرد و روش اصولی و علمی در جهت حل مسائل و مشکلات شهرها توجیه می نماید، وجود توان های بالقوه و بالفعل موجود در آنهاست. از جمله این توانها، می توان به وجود زیرساختهای مورد نیاز شهری شامل آب و فاضلاب، برق، گاز و مخابرات و شبکه راه های ارتباطی نسبتا مطلوب، دسترسی آسان این بافتها به مراکز تجاری، فرهنگی و آموزشی که ناشی از موقعیت مرکزی آنها در ساختار شهرها می باشد، اشاره نمود. در طی دهه های اخیر، رشد سریع در شهرهای بزرگ و کلانشهرها که عمدتا" ناشی از افزایش جمعیت، بدلیل رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت از روستا و شهرهای کوچک به آنهاست، دگرگونی زیادی در ساختار فضایی-کالبدی و شرایط اقتصادی و اجتماعی این شهرها به وجود آورده است. رشد شهر نشینی و افزایش جمعیت شهرهای بزرگ و کلان شهرها دو دسته اثرات نامطلوب بر ساختار فضایی و کالبدی این شهرها در پی داشته است. از یک طرف گسترش شهر در پیرامون و حاشیه و عمدتا" بر اراضی کشاورزی و باغات را دامن زده است و باعث از بین رفتن منابع ارزشمند محیط سبز و طبیعی شهرها شده است، که لزوم توجه به راهکارهایی را برای جلوگیری از تخریب اراضی کشاورزی اطراف شهرها را بیش از پیش حیاتی ساخته است. در این پژوهش به گسترش فیزیکی کلانشهر شیراز از منظر شهرسازی (با تاکید بر و ضوابط و مقررات محیط زیست) پرداخته شده است و نتایج در قالب جداول و نمودارهای مختلفی ارائه شده است.

Keywords:

کلمات کلیدی: شهرسازی , گسترش کلانشهرها , کلانشهر شیراز , ضوابط و مقررات , محیط زیست , شهرداری.