تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی دوم دبستان چاپ دهم ۱۴۰۰ براساس الگوی تحلیل محتوای خلاقیت گیلفورد

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی محتوای کتاب علوم پایه دوم دبستان بر اساس عوامل خلاقیت گیلفورد (حافظه شناختی، تفکر همگرا و واگرا و قضاوت ارزشیاب) انجام شده است. جامعه آماری شامل متن دروس کتاب علوم چاپ سال ۱۴۰۰ بوده است. ابزار گردآوری داده های این تحقیق نیز شامل فرم تحلیل محتوای محقق ساخته بود که بر مبنای شاخص خلاقیت گیلفورد تهیه شده است. بررسی زمینه میزان تطبیق محتوا در متن با عوامل خلاقیت گیلفورد نشان داد که سطح تفکر همگرا با تبیین ۰.۵۵ از محتوای کتاب حاضر بیشترین اهمیت دارد و بعد از آن سطح شناختی ۰.۲۶ و سپس تفکر واگرا ۰.۱۶ و در انتها قضاوت ارزشیاب با ۰.۱ کمترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. بنابراین به طور کلی میتوان نتیجه گرفت که در محتوا (متن) کتاب علوم تجربی پایه دوم دبستان به تفکرات همگرا بیشترین توجه اعمال شده شده است و به سطوح خلاقیت توجه کمتری شده است. کتاب علوم پایه دوم ابتدایی بیشترین تمرکز برای خلق محتوا را در راستای تفکرات همگرا و همسو داشته است و سایر سطوح در سایه ی این نوع تفکر با درصد کمتری در کتاب دیده می شوند. در کتاب علوم تجربی پایه دوم ابتدایی تعادل بین شاخص های تحلیلی الگوی گیلفورد (حافظه شناختی، تفکر همگرا و واگرا و قضاوت ارزشیاب) برقرار نشده است. با توجه به درصد بالای داده های کتاب تحت عنوان تفکرات همگرا و اختلاف فراوانی زیاد بین آنها در صفحات نیاز به ایجاد تغییراتی در این زمینه خواهیم داشت. این درحالی است که اهمیت تفکرات واگرا و ارزشیاب را هیچ گاه نمیتوان در رشد خلاقیت و رشد دانش آموزان نادیده گرفت.

Keywords:

تحلیل محتوا , خلاقیت , الگوی خلاقیت گیلفورد , کتاب علوم پایه دوم دبستان