ارزیابی عوامل خطر و شیوع اختلالات اسکلتی-عضلانی  در کارگاه های تهیه مبل خام صنعت مبل سازی

زمینه و هدف: درکارگاه های تهیه مبل خام که کارها با وضعیت بدنی نامطلوب انجام می شوند، ارزیابی ارگونومیک و بهبود شرایط محیط کار ضروری می نماید. طراحی چک لیست و محاسبه شاخص های ارگونومیک می تواند در این ارزیابی مفید باشد. این مطالعه با هدف ارزیابی عوامل خطر اختلالات اسکلتی- عضلانی و تعیین سطح اقدامات اصلاحی در این کارگاه ها صورت گرفته است. روش کار: پس از تحلیل وظایف، با استفاده از چک لیست ارگونومیک طراحی شده، برای ۲۶۸ کارگر شاخص های ارگونومیک محاسبه و در نهایت  عوامل خطر شناسایی گردیدند. جهت تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی از پرسشنامه ی نوردیک استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمونt-test  و آزمون نسبت ها انجام گرفت. نتایج: درد کمر و زانو به ترتیب با ۴/۳۸ و۲/۳۶ درصد در بین کارگران از بیشترین شیوع برخوردار بود.  رابطه ی معنی داری بین شاخص محاسبه شده و اختلالات در نواحی مختلف بدن مشاهده شد (۰۰۱/۰p<). محاسبه نسبت برتری نیز نشان داد که شرایط ارگونومیک با نسبت برتری برابر با (۲۴/۵-۶۱/۱) ۹/۲ تا (۶۱/۳۴-۶۰/۲) ۴۹/۹ (در اندامهای مختلف بدن) عاملی تاثیر گذار در افزایش شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی بوده است. ۴۶/۳۲ درصد از کارکنان در شرایط نامطلوب از نظر ارگونومیک قرار داشتند. نتیجه گیری: چک لیست تهیه شده ابزاری مناسب و کم هزینه برای ارزیابی ارگونومیک شناخته شد. همچنین نتایج نشان داد عمده ی مشکلات ارگونومیک در این کارگاه ها  ناشی از شرایط عمومی نامطلوب، سازماندهی نادرست کار و ایستگاه کاری نامناسب می باشد.

Keywords:

Risk factors , Ergonomic checklist , Furniture industry , Raw furniture preparation workshops , Qom , عوامل خطر , چک لیست ارگونومیک , صنعت مبلمان , کارگاه تهیه مبل خام , قم