شناسایی و تحلیل عوامل حیاتی موفقیت حوزه آموزش در مراکز آموزش عالی با استفاده از نگاشت های ادراکی فازی

اهداف : در محیط پویای کنونی، سازمان های آموزشی باید با رفتاری فعال و پویا محیط خود را با نگاهی جامع رصد کنند و عوامل دستیابی به اهداف خود را در این محیط شناسایی نمایند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی، بررسی و رتبه بندی عوامل موثر بر موفقیت حوزه آموزش دانشکده های فنی و مهندسی به روش FCM بود.   روش ها : پس از بررسی ادبیات پژوهش و شناسایی عوامل موثر در موفقیت حوزه آموزش دانشکده های فنی و مهندسی، نمونه­ای ۳۶ نفری که به روش نمونه­گیری قضاوتی هدفمند از میان اساتید و مدیران انتخاب شده بودند، به شناسایی عوامل نهایی پرداختند. روایی محتوایی پرسش نامه به روش لاشه و همچنین پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (۸۱/۰) تایید شد. پس از طبقه بندی عوامل نهایی در ۷ بخش، روابط علی بین عوامل و میزان تاثیر آنها بر یکدیگر با کمک ۱۲ نفر از خبرگان تعیین شد. از نرم­افزارهای FCMapper ۱ و Pajek ۶۴ برای رسم FCM استفاده شد.   یافته ها : از نظر شاخص مرکزیت (مجموع تاثیرپذیری و تاثیرگذاری)، مفاهیم "توانمندسازی دانشجو"، "اعتبار و وجهه دانشگاه"، "بودجه دریافتی دانشکده"، "هماهنگی آموزش با نیاز جامعه"، "جذب و حفظ استاد برتر"، "توانایی علمی و به روزبودن استادان"، "آزمایشگاه ها و کارگاه های مناسب و دردسترس"، "تعداد رشته های تحصیلی برگزارشده" و "هدف ۱۰ساله"، مرکزی ترین مفاهیم بودند .   نتیجه گیری: FCM ابزاری کارآمد و مفید برای تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر مفاهیم و اهداف است و می تواند متغیرهای زبانی فازی را به وزن هایی تبدیل نماید و از آنها در مدل سازی استفاده کند.

Keywords:

Critical Success Factors (CSF) , Fuzzy Cognitive Mapping (FCM) , Long-Term Goals , Education , Faculty of Engineering , عوامل حیاتی موفقیت , نگاشت ادراکی فازی , اهداف بلندمدت , آموزش , دانشکده فنی و مهندسی