بررسی ویژگی های تزیینی سردر های دوره پهلوی زاهدان (مطالعه موردی آجرکاری کتیبه های سردر)

در تقسیم بندی فضاهای معماری یکی از بخش های اصلی طراحی سردر ساختمان بوده است. جایگاه سردربخصوص زمانی مشخص می گردد که در شرایط اقلیمی خاص باشد و نیاز باشد تا افراد از باد و باران و آفتاب درپناه باشند. از جنبه دیگر، زیبایی هر ساختمان در ورودی آن بنا مشخص می گردد. در شهر زاهدان نیز با اقلیمگرم و خشک سردرهایی دیده می شود که با استفاده از مصالح بوم آوردی همچون آجر و خشت و گل که بااقلیم منطقه سازگار هستند ساخته شده، اما در این مقاله جنبه تزیینی و زیبایی این سردر ها مطرح گردیدهاست. روش تحقیقی این نوشتار تحلیل محتوا از طریق راهبرد نمونه موردی است. ضمن اینکه پاردایم تحقیق ازنوع تحقیق کیفی-کمی است. در این مقاله ۱۶ بنا که در آن از آجر استفاده شده بود مورد مطالعه قرار گرفت.بناهای دوره پهلوی در شهر زاهدان به ۱۰ کارشناس مصاحبه شونده جهت تحلیل معرفی شد. این افراد نظریاتخود را راجع به هر یک از بناها در قالب پرسشنامه ای، درخصوص ویژگی های بناها تکمیل کردند که شاملاطلاعات کالبدی و تزیینی بود. در پایان نیز تمامی نظرات افراد با روش AHP تحلیل و نمره گذاری شد. به نظرمی رسد بهره گیری از نقوش هندسی در طراحی سردر های سازه های امروزی، بخصوص طرح هایی که ازترکیب آجر استفاده می کنند بسیار مناسب خواهد بود. همچنین بازسازی و مرمت بناهای قدیمی در بافتشهری به حفظ این میراث ماندگار کمک می کند و اگر در کوچه ها و معابر اصلی روی دیوارهای ساده نقوشسردر طراحی شود به زیبایی شهر نیز می افزاید. استفاده از موتیف های سنتی برای همسان سازی دیوارهای هرمعبر از جمله اقداماتی است که وجه زیباسازی در نمای شهری در زاهدان را با تحول روبرو می کند.

Keywords:

ویژگی های تزیینی , سردر , دوره پهلوی , زاهدان , آجرکاری , کتیبه