اثربخشی معنویت درمانی و آموزش شفقت به خود بر رفتار های ضداجتماعی زندانیان (مورد مطالعه: زندان بیرجند)

بروز رفتار­های ضداجتماعی، سبب نقض قوانین اجتماعی و برهم­خوردن مقررات می­شود. بسیاری از زندانیان، به ­همین علل، بخشی از زندگی خود را در زندان به سر می­برند. در این مورد باید بیان داشت که درمان­های مختلفی در زمینه کاهش گرایش به رفتار­های ضداجتماعی و بروز این رفتار­ها، می­تواند اثربخش باشند؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی معنویت­درمانی و آموزش شفقت به خود بر رفتار­های ضداجتماعی زندانیان انجام گرفته است. روش این پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش آزمون­ پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه پژوهش، زندانیان شهرستان بیرجند در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۰ بودند که با توجه به ملاک های ورود به پژوهش و شیوه نمونه گیری در دسترس، ۶۰ نفر حاضر به همکاری شدند و به طور تصادفی به سه گروه، دو گروه آزمایش (۲۰ نفر) و یک گروه کنترل (۲۰ نفر) تقسیم شدند. روش اجرای مداخله آموزش شفقت به خود (۸ جلسه) و معنویت­درمانی (۱۲جلسه) به صورت آموزش برای گروه های موردآزمایش بود و لازم به ذکر است که گروه کنترل، آموزشی دریافت نکردند. ابزار گردآوری داده ها نیز فهرست وارسی رفتارهای ضداجتماعی خادمی و سیف (۱۳۹۰) بود. جهت تجزیه ­و­تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس آمیخته (کوواریانس چندمتغیره) و نرم افزار SPSS-۲۳ استفاده شد. نتایج تحلیل مقایسه های چندگانه نشان داد اثربخشی معنویت­درمانی و آموزش شفقت به خود بر گرایش های ضداجتماعی معنادار است. میانگین های تعدیل شده نشان داد اثربخشی آموزش شفقت به خود بیشتر از معنویت­درمانی است؛ به طوری که میانگین گرایش های ضداجتماعی در گروه آموزش شفقت به خود (۵۸/۱۷) از گروه معنویت­درمانی (۲۸/۲۰) کمتر است. به­طورکلی می­توان نتیجه گرفت استفاده از معنویت­درمانی و درمان مبتنی بر شفقت به خود می­تواند موجبات کاهش بروز رفتار­های ضداجتماعی و گرایش به­ آن را در زندانیان فراهم آورد.

Keywords:

معنویت درمانی , درمان مبتنی بر شفقت به خود , رفتار های ضداجتماعی , زندانیان