اثر آپنه ارادی بر سطح متابولیت های اکسیژن فعال

زمینه و هدف : در شرایط طبیعی متابولیت های اکسیژن فعال (Reactive Oxygen Species: ROS) توسط آنتی اکسیدان ها خنثی و بدین ترتیب مولکول های بیولوژیک از استرس های اکسیداتیو محافظت می شوند. در مدل های In Vitro تولید ROS در شرایط هیپوکسی گزارش و به نام استرس احیاء نیز نامیده شده است. با توجه به نقش مکانیسم های دفاعی In Vivo و به منظور بررسی پدیده اخیر در شرایط فیزیولوژیک که در فعالیت های روزمره تجربه می شود؛ اثر توقف ارادی تنفس بر سطح سرمی ROS بررسی گردید. روش بررسی : این مطالعه نیمه تجربی روی ۱۲ داوطلب مرد سالم با میانگین سنی ۳±۲۱ سال از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی گلستان در سال ۱۳۸۷ انجام شد. هیچ کدام از افراد ورزشکار حرفه ای نبودند. توقف ارادی تنفس از انتهای دم عادی شروع شد و به مدت ۴۰ ثانیه ادامه داشت. تعداد و عمق تنفس، ضربان قلب و درصد اشباع هموگلوبین خون شریانی به شکل پیوسته ثبت و نمونه های خون وریدی در دو نوبت شامل قبل از شروع آپنه ارادی و در انتهای آن و قبل از برقراری مجدد تنفس جمع آوری و سطح سرمی ROS در آنها با روش استاندارد D-ROM (Derivatives of reactive oxygen metabolites) اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS-۱۱.۵ و آزمون t زوجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : میانگین و دامنه زمان آپنه ارادی افراد به ترتیب ۷.۹±۵۲.۵ و ۷/۶۱-۴۰ ثانیه بود. ضربان قلب ۱۲.۷۵ درصد (P<۰.۰۰۳) و درصد اشباع هموگلوبین ۲.۰۵ درصد (P<۰.۰۰۱)؛ به ترتیب از میانگین ۳.۰۳±۹۳.۳ با دامنه ۱۰۷-۸۷ ضربه در دقیقه به مقدار ۳.۷±۸۱.۴۳ با دامنه ۹۳-۷۱ ضربه در دقیقه و از درصد اشباع ۰.۱۶±۹۷.۶ با دامنه ۹۸-۹۷ به مقدار ۰.۳۳±۹۵.۶ با دامنه ۹۷-۹۴ نسبت به مقادیر پایه کاهش داشت. سطح سرمی ROS هنگام۴۰ ثانیه آپنه ارادی تغییر معنی داری نداشت. نتیجه گیری : براساس اندازه گیری سطح سرمی ROS با روش D-ROM توقف ارادی تنفس در افراد غیرورزشکار تغییری در غلظت های ROS سرم ایجاد نمی نماید.

Keywords:

Reactive oxygen species , ROS , Voluntary apnea , Oxidative stress , متابولیت های اکسیژن فعال , آپنه ارادی , ROS , استرس احیاء , استرس اکسیداتیو