تغییرات برخی از شاخص های سوخت و ساز استخوان در پرکاری تیرویید ناشی از بیماری گریوز

افزایش هورمون های تیرویید که در نتیجه پرکاری تیرویید ایجاد می شود با تغییر تعادل بین ساخت و جذب استخوان باعث افزایش کلسیم خون، افزایش آلکالن فسفاتاز و افزایش دفع ادراری کلسیم می شود. بر همین اساس و با توجه به شرایط کشور ما از نظر تغذیه مواد لبنی و کلسیم دار بر آن شدیم تا طی پژوهشی اثر پرکاری تیرویید را بر برخی از شاخص های استخوانی بسنجیم. به این منظور، در سال ۱۳۷۸، ۳۶ بیمار (۳۰ زن و ۶ مرد) مبتلا به پرکاری تیرویید ناشی از بیماری گریوز در درمانگاه غدد مرکز پزشکی ضرابخانه تهران انتخاب شدند. بیماران در دو گروه سنی ۴۰-۱۷ سال (۲۳ نفر) و بالای ۴۰ سال (۱۳ نفر) قرار گرفتند. گروه شاهد ۳۵ نفر بودند که در دو گروه سنی ۴۰-۱۷ سال (۲۵ نفر) و بالای ۴۰ سال (۱۰ نفر) قرار و از نظر سن و جنس با افراد بیمار گزینش شده مشابهت داشتند. متغیرهای مورد بررسی در این مطالعه مقدار آلکالن فسفاتاز، کلسیم، فسفر، اسیدفسفاتاز سرم و مقایسه تغییرات آنها با افراد شاهد بود. مقایسه آماری میانگین غلظت آلکالن فسفاتاز بیماران مبتلا به پرکاری تیرویید با افراد شاهد در افراد بالاتر از ۴۰ سال (p<۰.۰۵) و در افراد ۴۰-۱۷ سال (p<۰.۰۱)افزایش معناداری نشان داد. مقایسه میانگین غلظت کلسیم بیماران مبتلا به پرکاری تیرویید با افراد شاهد در دو محدوده سنی تفاوت معنی داری را نشان نداد. این بررسی نشان می دهد که میانگین غلظت آلکالن فسفاتاز بیماران در مقایسه با افراد شاهد افزایش داشته که خود می تواند به عنوان پیامد افزایش میزان جذب و تشکیل استخوان و یا به عبارتی به دلیل افزایش تغییرات ساختمانی در استخوان ها باشد. از طرفی عدم تفاوت معنی دار بین غلظت کلسیم افراد بیمار در مقایسه با افراد شاهد می تواند مربوط به کمبود مصرف لبنیات، مواد پروتئینی و در نتیجه کاهش مصرف روزانه کلسیم باشد.

Keywords:

Calcium , Phosphorus , Alkaline phosphatase , بیماری گریوز , کلسیم , فسفر , آلکالن فسفاتاز