تاثیر پیش تیمار و محلول پاشی عصاره مرزنجوش بر رشد، عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیکی سویا

چکیده مقدمه: بررسی های متعدد در مورد خواص بیولوژیک، فارماکولوژیک و آنالیز ترکیبات مرزنجوش حاکی از بالا بودن خواص آنتی ­اکسیدانی و ضدمیکروبی این گیاه دارویی دارد که می تواند جهت مهار گونه­ های فعال اکسیژن مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روش ها: جهت بررسی آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شاهرود در سال ۱۳۹۳ اجرا شد. آزمایش شامل پیش تیمار بذری با عصاره مرزنجوش (اندام رویشی مرزنجوش) در پنج سطح (عدم پیش تیمار (آب خالص)، پیش تیمار با عصاره به غلظت ۴۰ و ۶۰ درصد مرزنجوش هر کدام به مدت زمان های ۶ و ۹ ساعت) به عنوان فاکتور اول و محلول پاشی با عصاره مرزنجوش در سه سطح (محلول پاشی با آب خالص، محلول پاشی با غلظت ۴۰ و ۶۰ درصد مرزنجوش) به عنوان فاکتور دوم بودند. نتایج: در بین ترکیبات تیماری مورد مطالعه محلول پاشی غلظت ۴۰ درصد توام با ۶ ساعت پیش تیمار بذر با غلظت ۴۰ درصد توانست تاثیرگذارترین ترکیب تیماری در جهت افزایش وزن خشک برگ، غلاف، عملکرد پروتئین باشد. ۹ ساعت پیش­تیمار با هر دو غلظت ۴۰ و ۶۰ درصد به علاوه ­ی محلول­پاشی ۶۰ درصد عملکرد روغن و درصد پروتئین دانه را به ترتیب به ۲ و ۱۸ درصد رساند. ۶ ساعت پیش تیمار با غلظت ۴۰ درصد همراه با محلول پاشی با غلظت ۶۰ درصد، وزن هزار دانه را ۵۹/۳۹ درصد نسبت به شاهد افزایش داد. مدت زمان ۶ ساعت با غلظت های ۴۰ و ۶۰ درصد پیش تیمار با غلظت ۴۰ درصد عصاره مرزنجوش عملکرد دانه را ۱۳۱ درصد افزایش نشان داد. پیش تیمار با غلظت ۶۰ درصد در مدت زمان ۹ ساعت به همراه محلول پاشی با عصاره ۶۰ درصد  تاثیر بیشتری بر میزان کلروفیل b در برگ داشت. به طوری که این صفات را نسبت به شاهد به ترتیب ۱۱/۳۶ درصد افزایش داد. نتیجه گیری: پیش تیمار با غلظت ۶۰ درصد در مدت زمان ۹ ساعت به همراه محلول پاشی با عصاره ۶۰ درصد موثرترین ترکیب بود.

Keywords:

پروتئین , روغن , سویا , کلروفیل , ماده خشک , مرزنجوش