تحلیل همدیدی بارش های فرین در استان خراسان شمالی

به منظور تعیین الگوی همدیدی بارش های فرین در خراسان شمالی، به دلیل کوتاه بودن طول دوره­ی آماری سایر ایستگاه­ها، از آمار بارندگی ایستگاه بجنورد استفاده شد. جهت تعیین الگوهای همدید بارش های فرین، داده­های مربوط به فشار سطح دریا، نم ویژه، سرعت قائم (امگا)، مولفه باد مداری (U)، مولفه باد نصف­النهاری (V)، ارتفاع ژئوپتانسیل و دمای هوا در سطوح متفاوت به صورت چهار بار در روز و تابش طول موج بلند خروجی (OLR) به صورت روزانه از مرکز ملی پیش­بینی محیطی از دو روز قبل از بارش تهیه و با استفاده از قابلیت­های نرم افزارGrADS  مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که از الگوهای غالب جوی در هنگام وقوع بارش های فرین، قرارگیری یک ناوه با محور شمال شرق- جنوب غرب در قسمت جنوب دریای خزر که سبب ناپایداری و صعود هوای مرطوب و انتقال این رطوبت به منطقه مورد مطالعه شده و موجب ایجاد بارش­های سنگین در منطقه می شود. با توجه به نقشه های نیمرخ قائم رطوبت جو مشخص شد که بیشترین مقدار رطوبت موجود در جو، در ترازهای پایین تر تروپوسفر بوده، از طرفی با بررسی نقشه­های هسته های همگرایی رطوبت در سطوح مختلف، نقش دریای خزر در تامین رطوبت چنین بارش سنگینی قابل مشاهده است. وضعیت رودباد در ترازهای بالایی جو نیز سبب شدت یافتن صعود هوا و تقویت ناپایداری و آشفتگی های جوی در منطقه می­شود. از طرفی ریزش هوای سرد عرض های بالاتر سبب ایجاد جبهه و شدت یافتن و گسترش آن تا سطوح فوقانی جو شده است.

Keywords:

Consolidation analysis , Extreme precipitation , Caspian Sea , North Khorasan , تحلیل همدیدی , بارش فرین , دریای خزر , خراسان شمالی