اخلاق در مصباح الهدایه

چکیده در کتاب مصباح الهدایه که از متون عرفانی قرن هفتم هجری قمری و به قلم عزالدین محمود کاشانی نگاشته شده، یک بخش به اخلاق اختصاص یافته و در آن بیان گردیده که عرفان و اخلاق با هم معادل هستند و همه ی خیرات دنیا و آخرت در اخلاق نهفته است. سرچشمه های اخلاق حسنه را پنج عامل می داند: طهارت طینت، حسن عادت، عقل، ایمان و توحید، که تحلیلی جدید از اخلاق به شمار می آید. وی، مکارم اخلاقی را که مورد تایید عرفان نیز هست از روایات رسول خدا و گفتار بزرگان عرفان نقل می نماید تا نشان دهد که هدف اصلی دین، اخلاق و تخلق به اخلاق الهی است. ایشان، مهم ترین مکارم را که مورد رضای الهی و باعث سعادتمندی انسان است، راستی، ایثار، قناعت، تواضع، مدارا، عفو و احسان، خوش رویی، شادابی و مهر و بالاخره محبت معرفی می نماید. این اصول انسان ساز در جوامع امروز نیز می‎توانند مشکلات فردی و اجتماعی را در جهان از بین ببرند. مقاله ی پیش رو، ضمن اشاره به پیشینه ی بحث اخلاق در آثار عرفانی متقدم، گزارشی از بخش اخلاق در کتاب مصباح الهدایه را پیش روی خوانندگان ارجمند قرار می دهد.

Keywords:

طهارت طینت , مکارم اخلاق , حسن عادت , عقل , ایمان , توحید , راستی , ایثار