کاوشی در نسب ماهوی انقلاب اسلامی و رسانه / نوشته : وحید خاشعی

تلقی ابزاری از رسانه، گونه ای از تقلیل ماهیت رسانه است و این تلقی خود یکی از مناسباتی است که رسانه خود در ذات خود به ما القا می کند. رسانه به ما هو رسانه در انکشاف و ظهور خود، ماهیت خود را چونان فراگیر و مسلط می نماید. قدرت پنهان در ذات رسانه در نسبتی تام و تمام با ماهیت تکنولوژی است و به واقع این قدرت را از ماهیت تکنولوژی اخذ می کند. بسیار ساده انگارانه خواهد بود که ماهیت رسانه را به شان اطلاع رسانی فرو بکاهیم. نسبتی که ما با این لوازم پیچیده برقرار می کنیم بسیار پیچیده تر و عمیق تر از نسبتی است که با دیگر اثاث منزلمان داریم. رسانه ای مانند رادیو و تلویزیون از طلوع صبح به همراه وسایل نقلیه عمومی و محل کار تا آخر شب در کنار سایر رسانه ها مانند اینترنت و روزنامه ها دائما به استقبالمان می آیند. حضور رسانه حتی زمانی که ظاهرا هیج ردیابی نیست در خلوت ترین اوقات زندگی ما پرقدرت ادامه دارد. ما در اندیشه و ذهن خود رسانه ای می اندیشیم. هجوم اطلاعات در ذهنمان ما را به رسانه ای متحرک مبدل نموده است. در همین نگاه سحطی و ظاهری نیز می توان تسلط و فراگیری رسانه را یافت، اما نسبت عمیق رسانه با انسان را نه در این ظواهر که می باید در جایی دیگر جست. انسان امروز محصول رسانه است. این، آن نسبت عمیقی است که در عین تلخی و تندی ناگزیر از قبول آن ایم. رسانه همه مناسبات انسانی را شکل و سامانی خاص می دهد. مناسبات انسان با دنیای پیرامون خود زیر سلطه رسانه به گونه ای خاص سامان می یابد. فهم این سامان به ما در فهم رسانه یاری می رساند. تغییر مناسبات، عالمی را پدید می آورد که به تعبیر بودریار انسان را به وانموده بدل می سازد. انسان رسانه ای انسانی وانموده است. انسان رسانه ای فاقد معنا، علائمی از معنویت را در خود به ظهور می رساند چندان که دیگر نمی توان مرز حقیقت و ناحقیقت را به وضوح دید. فهم مناسبات انسانی در ساحت رسانه نیازمند فهم عمیق فلسفی و انتقادی به رسانه و ذات و حقیقت رسانه دارد. به نظر نگارنده عالم رسانه امکان حضور انسان امروز را در عالم دیگر از او می گیرد، به گونه ای که شاهد سلطه عالم رسانه ای هستیم. انقلاب اسلامی، انقلاب در عوالم انسانی است که امکان حضور بشر امروز را در عوالم دیگر غیر از عالم رسانه ای را ایجاد کرده است. انقلاب اسلامی به نوعی انقلاب ضد استعماری و ضد استبداد رسانه ای است. این مقاله با نگاهی ماهیت کاو به ذات رسانه و انقلاب اسلامی به دنبال نسبت شناسی این دو است.

Keywords:

رسانه , انقلاب اسلامی , زیست جهان , گفتمان وانموده