بررسی و تحلیل محتوای کتاب عربی پایه هفتم چاپ۱۴۰۲

با توجه به متمرکز بودن نظام آموزشی در کشور ما و اهمیت کتاب های درسی در شکل دادن به روش آموزش معلمان و نیز نحوه ارزشیابی از دانش آموزان، پرداختن به محتوای کتاب های درسی اهمیت بسیار دارد. تجزیه و تحلیل محتوای کتاب های درسی یکی از روش های سودمند در تعیین میزان اثربخشی برنامه درسی مدون است. هدف این پژوهش، تحلیل محتوای کتاب عربی پایه هفتم چاپ۱۴۰۲ است. جهت بررسی از روش تکنیکی تحلیل محتوا، یا روش ویلیام رومی استفاده شده است. جامعه آماری تمامی کتاب های درسی دوره متوسطه اول بوده و به عنوان نمونه کتاب عربی پایه هفتم انتخاب شده است. همانطور که ملاحظه گردید نتایج حاصل از تحلیل متن کتاب نشان داد با توجه به عدد((۰.۵ که ازمحاسبه شاخص درگیری یادگیرنده متن کتاب به دست آمده این عدد در محدوده بین((۰.۴ − ۱.۵ است و درچنین محتوایی، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده و تحلیل گری، دقت، پویایی وانگیزه یادگیری دست می یابند و قدرت پژوهندگی و حل مسئله را کسب خواهند کرد. از سویی نتایج حاصل از شکل ها و منحنی ها با توجه به عدد((۰.۶۵۷ که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده در متن کتاب به دست آمده است، بیان می کند این عدد بیشتر از (۰.۴) بوده و بنابراین کتاب توانایی فکرکردن را در فراگیران افزایش می دهد. همچنین نتایج حاصل از فعالیت های پیشنهادی کتاب با توجه به عدد((۰.۷۵ که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده درفعالیت های پیشنهادی کتاب به دست آمده و از (۱.۵) کمتر است؛ بیانگر این است که فعالیت های کتاب توانایی فکر کردن در فراگیران را افزایش می دهد و دانش آموزان را با فعالیت های مناسب درگیر می کند و مرتب از دانش آموزان نمی خواهد که فعالیتی را انجام دهند. از طرفی نتایج حاصل از پرسش های متن کتاب با توجه به عدد (۰.۱۲۱) که از محاسبه شاخص درگیری یادگیرنده، درپرسش های متن کتاب به دست آمده؛ در محدوده بین((۰.۴ − ۱.۵ قرار ندارد، بنابراین در چنین محتوایی، فراگیران به توانایی های تفکر، مشاهده وتحلیل گری، دقت، پویایی وانگیزه یادگیری دست نمی یابند وقدرت پژوهندگی وحل مسئله را کسب نخواهندکرد. با توجه به نتایج، پژوهشگر چهار مولفه از مراحل تحلیل محتوای ویلیام رومی را مورد بررسی قرار داده است، اگرمحتوای کتاب را ۴/۴ در نظر بگیریم، ۳/۴ محتوای کتاب (شکل ها، متن و فعالیت ها) فعال بوده و، ۱/۴ محتوای کتاب (پرسش های متن) غیرفعال بوده است.

Keywords:

تحلیل محتوا , عربی پایه هفتم , روش ویلیام رومی