عهدنامه گلستان ، زمینه ها و پیامدها

اهداف روسیه تزاری برای رسیدن به آبهای آزاد و سپس هندوستان فقط با عبور از ایران و رسیدن به سواحل خلیج فارس امکان پذیر می شد. در نتیجه دولت روسیه برای رسیدن به چنین هدفی منطقه ی قفقاز را نشانه گرفت . اما دو فرآیند تحولات داخلی گرجستان و مسائل جانشینی حاکمیت بر سر آن و رقابت هر دو دولت روسیه و ایران بر سر تسلط این منطقه در زمان زمامداری فتعلیشاه قاجار خودنمایی می کند. در این میان عدم حمایت مالی شاه از عباس میرزا (ولیعهد) که مسوولیت فرماندهی جنگ را برعهده داشت ، طولانی شدن جنگ ، دست پنهان سیاست انگلستان از مهم ترین عواملی است که می توان آن را از دلایل شکست ایران در این دوره از جنگ ها قلمداد کرد. تحمیل عهدنامه ی گلستان در ۱۲ اکتبر ۱۸۱۳ م با میانجی گری نماینده انگلستان (سرگوراوزلی ) صورت گرفت . عهدنامه ای که نخستین پیامد آن شاه ایران را متعهد کرد تا تمامی ولایات قراباغ، شیروان، گنجه ، باکو و... در اختیار دولت روسیه قرار دهد.

Keywords:

قفقاز , روسیه تزاری , عهدنامه ی گلستان .