مرز میان انسان و حیوان؛ حل ناسازگاری آیات «تکریم و تفضیل بنی آدم» با آیات چالش برانگیز «امت حیوانات»، «نطق نمل و هدهد» و «حشر وحوش» در تفاسیر شاخص شیعی و سنی
Publish place: Shi`a Pajoohi، Vol: 9، Issue: 24
Publish Year: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 399
This Paper With 24 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SHIA-9-24_004
تاریخ نمایه سازی: 6 مهر 1402
Abstract:
عقل در آیات قرآن کریم مهم ترین وجه تمایز انسان در برابر حیوان ذکر شده است؛ اما قرآن صراحت بیشتری درباره تعریف و لوازم عقل ندارد. مفسران قرآن کریم در تفسیر آیه ۷۰ «اسراء» که تصریح بر «تکریم و تفضیل بنی آدم» دارد، عقل را ملاک برتری انسان می دانند و در ادامه برای عقل لوازم و ویژگی هایی مانند نطق، ادراک مفاهیم کلی، حشر و امت بودن را برمی شمرند که دقیقا همان لوازم و ویژگی ها در ظاهر آیات ۳۸ «انعام»، ۱۵-۲۶ «نمل» و ۵ «تکویر» به حیوانات نسبت داده شده است. همین مسئله سبب شده است بین دو دسته از آیات مذکور تناقض احساس شود و مفسران را با این چالش روبرو کند که چطور ممکن است انسان بر حیوان برتری داشته باشد و هم زمان حیوان همه ویژگی های برتری دهنده انسان را که عبارت است از عقل، نطق، جامعه و معاد دارا باشد؟ مفسران با گرایش های گوناگون فلسفی، کلامی، عرفانی در تفسیر این آیات، تلاش کرده اند با نظریه پردازی و تاویل در مورد ظاهر آیاتی که از ویژگی های برتری دهنده انسان در برابر حیوان سخن می گوید، مشکل تناقض پیش آمده را حل کنند؛ اما باز هم نتوانسته اند مسیری سازگار در فهم این تمایز را طی کنند؛ به این دلیل که تعریف و لوازمی که مفسران برای عقل ارائه داده اند، آنها را به این سردرگمی کشانیده است.
Keywords:
Authors
محمد ملائی
دانش آموخته دکتری دین پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
فاطمه توفیقی
استادیار گروه دین پژوهی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران
نعیمه پور محمدی
دانشیار گروه فلسفه دین، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران.
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :