حسابداری تورمی و بررسی آثار تغییرات قیمت درنحوه گزارشگری صورتهای مالی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

از دیرباز تا کنون و از زمان پیدایش حسابداری هدف حسابداران ارائه اطلاعات مفید و به موقع به استفاده کنندگان از اطلاعات مالی بوده است . در طی عمر چند صد ساله حسابداری همواره مسائلی بوجود امده که حسابداران را به این تفکر وا داشته که چگونه این مسائل و مشکلات بر کیفیت اطلاعات حسابداری تاثیر میگذارند و چه راهه حلی برای این مشکلات وجود دارد؟ یکی از مهمترین این مشکلات پدیده ای بنام تورم بوده است که چند دهه ای ذهن متفکران حسابداری را به خود مشغول ساخت. تورم حقیقتی مهم و پایدار است که اکثر کشورهای جهان با آن دست به گریبان هستند. در شرایط تورمی به لحاظ کاهش قدرت خرید و افزایش حجم نقدینگی، قیمت ها نوسان دارند و همین عامل باعث میگردد که ارزشهای جاریکالا و خدمات مداوما در حال تغییرعموما در حال افزایش باشند (کتابی،.(۱۳۷۳ این نوسانات دائمی قدرت خرید پول و آنچه که اصطلاحا تغییر سطح قیمتها خوانده میشود ، مشکلات بحث انگیزی را در محافل حسابداری بوجود اورده است. در جریان همین مباحث اندیشه لزوم تجدید نظر در شیوه ی ارائه ارقام . اطلاعات سنتی حسابداری در صورتهای مالی مطرح گردید،(دستگیر،.(۱۳۷۲ سئوال اصلی که در این زمینه ،ذهن حسابداران را به خود مشغول ساخت،این بود که آیا چنین گزارش های تعدیل شده ای سوای ارائه ارقام واطلاعات متفاوت موجب بهبود در کیفیت اطلاعات حسابداری می گردد؟ از طرفی آیا تعدیل صورتهای مالی از لحاظ اقتصادی کاری مقرون به صرفه است؟(هینتز ،(۱۹۷۳و (دیکمن ،.(۱۹۷۵در این تحقیق سعی گردیده تا دلایل عدم بکار گیری حسابداری تورمی در ایران ،در مورد بررسی قرار گیرد. همان گونه که می دانید هدف اولیه مورد انتظار از یک سیستم حسابداری ،ارائه اطلاعات مطلوب برای استفاده کنندگان از آن اطلاعات به منظور اخذ تصمیمات بهینه اقتصادی است. طبق چارچوب نظری حسابداری ، این اطلاعات باید سه خصوصیت مربوط بودن ، موقع بودن و قابلیت اتکا را دارا باشند،(ثقفی ،.( ۱۳۷۵ از طرفی یکی از مهمترین اصول حسابداری اصل بهای تمام شده تاریخی است. طبق این اصل کلیه دارایی ها بایست به بهای تمام شده در دفاتر ثبت گردند و آن قیمتها به عنوان مبنایی برای تهیه اطلاعات برای استفاده کنندگان مورد استفاده قرار گیرد،(ملکیان،.(۱۳۷۴-۱۳۷۳ با درنظر گرفتن فرض تداوم فعالیت، چنین بنظر میرسد که در شرایطی که تغییرات در سطح عمومی قیمتها وجود نداشته باشد،استفاده از اصل بهای تمام شده بتواند پاسخ گوی نیازهای استفاده کنندگان اطلاعات مالی باشد. نگاهی به روند استفاده از حسابداری تورمی و جایگاه اطلاعات مالی در تصمیم گیری افراد اهمیت موضوع استفاده از حسابداری تورمی را بیشتر نمایان می سازد،(عرب مازار،(۱۳۷۱ و (مک اینتایر،.(۱۹۷۳ از لحاظ چارچوب های تئوریک، همواره اطلاعات حسابداری مبنایی برای تصمیم گیری افراد بوده است.

Keywords:

حسابداری تورمی , آثار تغییر قیمت , گزارشگری بهای جاری , گزارشگری بهای تمام شده تاریخی .