بررسی سبک شناسی لایه ای غزل در دوران معاصر بر اساس دو لایه آوایی و واژگانی

سبکشناسی لایهای یکی از شگردهای ارزشیابی و بررسی نوین آثار ادبی است که به کمک آن میتوا ن متون ادبی اعم از نظم و نثر رابا ظرافت و دقت بیشتر و افزون تری مورد تحلیل و واکاوی قرار داد. این نوع از سبکشناسی با تکیه بر دانش سبکشناسی سنتی وکلاسیک، متون را در حیطه پنج لایه آوایی، واژگانی، نحوی، بلاغی و ایدئولوژیک، واکاوی و تحلیل مینماید. در میان لایه های پنجگانهمطرح شده، لایه آوایی به میزان زیادی با عاطفه شعری در ارتباط است. غزل یکی از قال بهای کهن شعر فارسی است که از زمان شکلگیری تا دوران معاصر در شعر فارسی حضور مستمر داشته و متناسب با قابلی تهای منحصر به فرد خود با اوضاع زمانه، تغییر و تحول یافتهاست. در این پژوهش هدف اصلی آن است که از میان لایه های پنجگانه مورد نظر در سبک شناسی لایه ای بر اساس لایه آوایی و واژگانیبه عنوان یکی از تاثیرگذارترین لایه ها در ارتباط با عاطفه شعری و احساسی شاعر به بحث و به برسی بپردازیم. پژوهش پیشرو به شیوهتوصیفی تحلیلی برمبنای مطالعات کتابخانه ای و روش سندکاوی انجام خواهد شد. جامعه آماری پژوهش گزید های از غزلیات معاصرزبان فارسی میباشد؛ معیار انتخاب و گزینش اشعار، شهرت غزلسرایان و میزان موفقیت آثار شعری شاعران خواهد بود. یافته های پژوهشحاکی از آن است که در لایه آوایی اوزان پرکاربرد سنتی، اوزان برساخته ترکیبی و افزایش ارکان عروضی، استفاده از عروض نو )نیمایی(در غزل، توجه به بحور کم کاربرد، بهره گیری ازاوزان دوری، در زمینه قافیه و ردیف بهره گیری از افعال و اسامی نوآورلانه در قسمتقافیه، اسامی غیر فارسی، کلمات ناتمام ردیفهای تازه و کم کاربرد، ردیفهای ناتمام، ردیفهای حرفی و قیدی، واژگان عامیانهرمزگانهای مذهبی، عقیدتی، عرفانی از جمله ویژگیهای سبکی در سطوح آوایی، واژگانی و نحوی غزل در دوران معاصراست. نتایجپژوهش نشان دهنده آن است که شاعران غزلسرا در دوران معاصر با توجه به دو لایه آوایی و واژگانی دست به نوآوری دست زده اند.