تحلیل گفتمان علمی- هندسی در رساله های خوشنویسی اسلامی سده های چهارم تا هشتم هجری

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 124

This Paper With 11 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-25-3_007

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

Abstract:

خوشنویسی به عنوان یکی از مهم ترین هنرهای اسلامی، از سده های اولیه دوران اسلامی تا به امروز، تحولات تاریخی و اجتماعی بسیاری را از سر گذرانده است که می توان این تحولات را ذیل گفتمان های حاکم بر خوشنویسی در ادوار مختلف بازخوانی کرد. هدف پژوهش حاضر با فرض وجود نوعی گفتمان علمی- هندسی در سده های میانه، بازشناخت این گفتمان و استخراج ویژگی های آن در متون مربوط به خوشنویسی است. گفتمانی که به مرور بر اثر ترجمه متون یونانی و تالیف متون علمی توسط دانشمندان اسلامی و به طور کلی اهمیت یافتن علم گرایی و عقل گرایی در جامعه اسلامی سده های میانه شکل گرفت. از متون و رساله های باقی مانده از دانشمندان و نویسندگان این دوره و همچنین آرای پژوهشگران هنر اسلامی، استنباط می شود که تعاملی جدی میان علوم ریاضی با اقسام صنایع، مشاغل و رشته های علمی وجود داشته است. در همین راستا، هندسه و ریاضیات عامل بسیار مهمی در تدوین و تکامل خطوط اسلامی نیز بوده اند. بنابراین در این پژوهش با استفاده از روش تاریخی و اتخاذ رویکرد تحلیل گفتمان، با تاکید بر متون و رساله های خوشنویسی، به استخراج و بازشناخت ویژگی های گفتمان علمی- هندسی در خوشنویسی اسلامی سده های چهارم تا هشتم هجری پرداخته شده است.

Authors

محمود وطن خواه خانقاه

کارشناسی ارشد هنرهای اسلامی، دانشگاه هنر تهران

امیر مازیار

استادیار دانشگاه هنر تهران، گروه آموزشی فلسفه هنر، دانشکده علوم نظری و مطالعات عالی هنر

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن خلدون، عبدالرحمن (۱۳۹۰)، مقدمه ابن خلدون، ترجمه محمد پروین ...
  • ابن الهیثم، الحسن (۱۹۸۳)، کتاب المناظر، تدوین عبدالحمید صبره، السلسله ...
  • ابن ندیم، احمد بن اسحاق (۱۳۴۶)، الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدد، ...
  • اخوان الصفا (۱۹۹۲)، رسائل اخوان الصفاء و خلان الوفاء، جلد ...
  • البوزجانی، ابوالوفاء محمد بن محمد (۱۳۷۶)، هندسه ایرانی، انتشارات سروش، ...
  • اولیری، دلیسی (۱۳۵۵)، انتقال علوم یونانی به عالم اسلامی، ترجمه ...
  • باباشاه اصفهانی (۱۳۷۳)، آداب المشق، چاپ شده در رسالاتی در ...
  • بلر، شیلا (۱۳۹۶)، خوشنویسی اسلامی، ترجمه ولی الله کاووسی، انتشارات ...
  • توحیدی، ابوحیان (۱۹۵۱)، ثلاث رسائل لابی حیان التوحیدی، تصحیح ابراهیم ...
  • خیام نیشابوری، عمر بن ابراهیم (۱۳۹۲)، نوروزنامه: رساله ای در ...
  • راوندی، محمد بن علی (۱۳۸۶)، راحه الصدور و آیه السرور: ...
  • صحراگرد، مهدی (۱۳۹۶)، دوره بندی تاریخ قلم های کتابت در ...
  • فارابی، ابونصر محمد بن محمد (۱۳۸۹)، احصاء العلوم، ترجمه حسین ...
  • فوکو، میشل (۱۳۹۲)، دیرینه شناسی دانش، ترجمه نیکو سرخوش و ...
  • فوکو، میشل (۱۳۷۸)، نظم گفتار، ترجمه باقر پرهام، نشر آگه، ...
  • قلقشندی، احمد بن علی (۱۹۷۰)، صبح الاعشی فی صناعه الانشاء، ...
  • قلیچ خانی، حمیدرضا (۱۳۷۳)، رسالاتی در خوشنویسی و هنرهای وابسته، ...
  • قیومی، مهرداد (۱۳۸۶)، آداب صناعات: آداب نامه های مشق در ...
  • طرحی برای طبقه بندی ژانرهای نثر در ادبیات فارسی و عربی [مقاله کنفرانسی]
  • گرابار، الگ (۱۳۸۴)، هنر، معماری و قرآن، ترجمه حسن رضایی ...
  • گوتاس، دیمیتری (۱۳۸۱)، تفکر یونانی، فرهنگ عربی، ترجمه محمد سعید ...
  • مایل هروی، نجیب (۱۳۷۲)، کتاب آرایی در تمدن اسلامی، انتشارات ...
  • میلز، سارا (۱۳۸۸)، گفتمان، ترجمه فتاح محمدی. انتشارات هزاره سوم، ...
  • ناجی، هلال (۱۹۹۱)، ابن مقله خطاطا و ادیبا و انسانا، ...
  • نجیب اوغلو، گل رو (۱۳۹۶)، هندسه و تزیین در معماری ...
  • نصر، سید حسین (۱۳۸۸)، علم و تمدن در اسلام، ترجمه ...
  • هروی، میرعلی (۱۳۷۲)، مداد الخطوط، چاپ شده در کتاب آرایی ...
  • Bronowski, Jacob (۲۰۱۱), “The music of the spheres”, Edited by ...
  • Grabar, Oleg (۱۹۹۲), The mediation of ornament, Princeton University Press, ...
  • Moustafa, Ahmad, and Stefan Sperl (۲۰۱۴), The Cosmic Script: Sacred ...
  • Tabbaa, Yasser (۱۹۹۱), “The Transformation of Arabic Writing: Part I, ...
  • نمایش کامل مراجع