نقش‎های پارچه در شهریاری ساسانی برپایه گزارش عربی حمزه اصفهانی از نگاره‎های کتاب ملوک بنی‎ساسان

Publish Year: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 132

This Paper With 10 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-23-2_007

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

Abstract:

حمزه اصفهانی در فرازی از کتاب سنی‎ملوک‎الارض‎والانبیا (۴ه.ق) به زبان عربی، تن‎پوش‎های ۲۶ شه‎بانو/شهریار ساسانی را از روی نسخه‎نگاره‎های صورملوک‎بنی‎ساسان باز‎گو کرده است. او برای توصیف جامه‎ها، واژگانی در ۵ گروه (بلون، موشح، وشی‎بالذهب، وشی‎مدنر، وشی‎بلون) برگزیده، و هر کدام را با همنشینی یکی از این گروه‎ها و رنگی ویژه بازنمایانده است. معانی این واژگان عربی در سده‎های پی‎درپی، دستخوش دگرگونی‎هایی شده است. گوناگونی توصیف تن‎پوش‎ها در شرح و برگردان‎های امروزی، برخاسته از همین دگرگونی‎هاست. پژوهش پیش‎رو، برپایه معانی واژگان پیش‎گفته در عربی کهن، بازخوانی دیگر گزارش‎های تاریخی، کنکاش در شیوه بازنمایی جامه‎های شاهانه بر فلزکاری‎ها و سنگ‎تراشیده‎های ساسانی، و بررسی پارچه‎های آن دوران می‎کوشد مفهوم مناسب را برگزیند؛ گروهی از پارچه‎های ساسانی را بربنیان بازنمایی‎های الصور بشناسد؛ و ریزبینی و درستی گزارش اصفهانی را در سنجش با یافته‎های باستان‎شناختی بیازماید. از این پویه برمی‎آید بلون، پارچه‎هایی بی‎آرایه و رنگین است؛ موشح، دو شیوه بازنمایی جامه‎های گوهردوخت را در خود دارد؛ وشی‎بالذهب همان بافته‎های زرین است؛ وشی‎مدنر، آشناترین نقش‎اندازی پارچه‎های ساسانی (قاب‎بندی‎های گرد) را بازمی‎نماید؛ و وشی‎بلون، منقش‎های رنگ‎اندازی‎شده و مخططی است که امروزه، نه چندان دقیق، پارچه‎های یمنی نامیده می‎شود. پژوهش، رویکردی تاریخی دارد و در فرازهای گوناگون، برای بررسی داده‎ها، شیوه توصیفی تطبیقی و تحلیل را پی می‎گیرد. گردآوری داده‎ها، کتابخانه‎ای؛ و بررسی آن‎ها، کیفی است.

Keywords:

پارچههای ساسانی , صور ملوک بنی‎ساسان (الصور) , موشح , موشی (وشی) , مدنر

Authors

مریم کشمیری

دانشگاه الزهرا

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن‎خلدون، عبدالرحمان (۱۳۶۳)، العبر: تاریخ ابن‎خلدون، ج ۱، برگردان عبدالحمید ...
  • ابن‎خلدون، عبدالرحمان (۱۳۷۵)، مقدمه ابن‎خلدون، ج ۱، برگردان محمد پروین ...
  • اصفهانی، حمزه‎بن حسن (۱۳۴۶)، تاریخ پیامبران و شاهان، برگردان جعفر ...
  • اکرمن، فیلیس (۱۳۸۷)، «پارچه‎های دوره ساسانی»، برگردان زهره روح‎فر، در: ...
  • الاصفهانی، حمزه‎بن الحسن (۱۹۶۱)، تاریخ سنی ملوک الارض و الانبیاء، ...
  • البستانی، بطرس (۲۰۰۹)، محیط المحیط قاموس مطول للغه العربیه، دارالکتب ...
  • العلی، صالح احمد (۲۰۰۳)، المنسوجات و الالبسه العربیه فی العهود ...
  • الفیروزآبادی، مجدالدین محمدبن یعقوب (۱۴۲۶)، القاموس المحیط، موسسه الرساله، الطبعه ...
  • امام شوشتری، سید محمدعلی (۱۳۴۶)، پرتوی از فرهنگ ایران در ...
  • برهان، محمد حسین تبریزی (۱۳۴۲)، برهان قاطع، ج ۴، به ...
  • بلعمی، محمدبن محمد (۱۳۷۳)، تاریخنامه طبری، ج ۳، تصحیح محمد ...
  • بلنیتسکی، الکساندر (۱۳۹۰)، هنر تاریخی پنجیکنت، برگردان عباس‎علی عزتی، فرهنگستان ...
  • بی‎نام (۱۳۱۸)، مجمل التواریخ و القصص، تصحیح محمدتقی بهار، نشر ...
  • بی‎نام (۱۴۲۵)، المعجم الوسیط، مکتبه الشروق الدولیه، قاهره ...
  • بیهقی، محمدبن حسین (۱۳۹۰)، تاریخ بیهقی، ج ۲، به کوشش ...
  • پوپ، آرتور و فیلیس اکرمن (۱۳۸۷)، سیری در هنر ایران، ...
  • پورداوود، ابراهیم (۱۳۰۷)، ادبیات مزدیسنا، یشتها، ج ۱، انجمن زردشتیان ...
  • ثعالبی، عبدالملک‎بن محمد (۱۳۶۸)، تاریخ ثعالبی، پاره نخست: ایران باستان، ...
  • ثعالبی، عبدالملک‎بن محمد (۱۴۱۸)، فقه اللغه و سر العربیه، مکتبه ...
  • جاحظ، عمرو‎ (۱۳۸۶)، تاج: آیین کشورداری در ایران و اسلام، ...
  • جوهری، اسماعیل‎بن حماد (۱۴۱۰)، تاج اللغه و صحاح العربیه، دار ...
  • دهخدا، علی‎اکبر (۱۳۷۷)، لغت‎نامه دهخدا، دوره ۱۵ جلدی، انتشارات دانشگاه ...
  • رفیعی، یدالله (۱۳۸۴)، شرح قصیده بحتری در وصف ایوان کسری، ...
  • سامی، علی (۱۳۸۹)، تمدن ساسانی، ج ۲، سمت، تهران ...
  • شپرد، دوروتی (۱۳۸۹)، هنر ساسانی، در: احسان یارشاطر، تاریخ ایران ...
  • صفا، ذبیح‎الله (۱۳۶۶ الف)، تاریخ ادبیات ایران، ج ۱، نشر ...
  • صفا، ذبیح‎الله (۱۳۶۶ ب)، تاریخ ادبیات ایران، ج ۲، نشر ...
  • ضیاءپور، جلیل (۱۳۴۳)، پوشاک باستانی ایرانیان، از کهن‎ترین زمان تا ...
  • طبری، محمدبن جریر (۱۳۶۲)، تاریخ طبری، ج ۲، برگردان ابوالقاسم ...
  • گیرشمن، رمان (۱۳۷۰)، هنر ایران در دوران پارتی و ساسانی، ...
  • مبارکشاه، محمدبن منصور (۱۳۴۶)، آداب الحرب و الشجاعه، تصحیح احمد ...
  • محمدی‎ملایری، محمد (۱۳۷۵)، تاریخ ‎و فرهنگ ایران در دوران انتقال ...
  • محمدی‎ملایری، محمد (۱۳۸۵)، تاریخ و فرهنگ ایران در دوران انتقال ...
  • مسعودی، علی‎بن حسین (۱۳۷۴)، مروج الذهب، ج ۱، برگردان ابوالقاسم ...
  • مسعودی، علی‎بن حسین (۱۳۸۹)، التنبیه و الاشراف، برگردان ابوالقاسم پاینده، ...
  • معلوف، لویس (۱۹۷۳)، المنجد، دارالمشرق، الطبعه الحادیه و العشرین، بیروت ...
  • ملک‎زاده بیانی، ملکه (۱۳۴۹)، معرفی یک اثر مهم هنری و ...
  • میرابوالقاسمی، سیده رقیه (بی‎تا)، حمزه اصفهانی، ادیب، لغوی و مورخ ...
  • مینوی، مجتبی (بی‎تا)، فصل ۲۹، پی‎نوشت ۷، در: آرتور پوپ ...
  • Canepa, Matthew P. (۲۰۰۹), The Two Eyes of Earth, art ...
  • Der Nersessian, Sirarpie (۱۹۹۳), Miniature Painting in the Armenian Kingdom ...
  • Flandin, Eugene (nd), Voyage En Perse, Perse Ancienne Planches, Gide ...
  • Gunter, Ann C. & Jet Paul (۱۹۹۲), Ancient Iranian Metalwork, ...
  • Khaleghi Motlagh, Jalal (۱۹۸۸), Bahram B. Mardansah, in: Encyclopedia Iranica, ...
  • Nicolle, David (۱۹۹۶), Sasanian Armies, the Iranian empire early ۳rd ...
  • Rawlinson, George (nd), The Seven Great Monarchies of Ancient Eastern ...
  • Truong, Alain R. (۲۰۱۴), Cario Under Wraps: Exhibition of early ...
  • Xenophon (۲۰۱۱), Cyropaedia, The Education of Cyrus, Translated by Henry ...
  • تارنماها (تاریخ بازبینی تمام آدرس‎ها، اردیبهشت و خردادماه ۱۳۹۶ است.)URL۱:http://www.clevelandart.org/art/۱۹۶۳.۲۵۸?collection_search_query=sasani&op=search&form_build_id=form-Qh۵lYuguel۰FFZCg۶cBFTIKYmdU۴P-TvFS۴۱CuBwlek&form_id=clevelandart_collection_search_formURL۲: ...
  • نمایش کامل مراجع