ارزیابی ارگونومیکی وضعیتهای انجام کار در کارکنان پرستاری بخشهای داخلی- جراحی بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

زمینه و هدف: ناراحتیهای اسکلتی- عضلانی بخش عمده ای از بیماریهای شغلی را در محیطهای کاری مختلف از جمله پرستاری به خود اختصاص می دهند. ارزیابی فعالیتهای کاری به روش تحلیل وضعیتها در اقدامات پرستاری ضمن مشخص نمودن موارد خطرساز و مسبب ایجاد صدمات اسکلتی- عضلانی، می تواند زمینه را برای ارایه راهکارهای پیشگیری مناسب، فراهم نماید. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی ارگونومیکی وضعیتهای بدنی افراد حین انجام برخی مراقبتهای پرستاری به روش REBA و تعیین فراوانی مشکلات اسکلتی- عضلانی در پرستاران انجام شد. روش تحقیق: در این مطالعه مقطعی، تمام پرستاران شاغل رسمی در بخشهای داخلی و جراحی بیمارستانهای امام رضا (ع) و ولی عصر(عج) وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال ۱۳۸۴ انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد نوردیک و فرم بازنگری مشاهده ای REBA در شش وضعیت شایعتر انجام کار در پرستاری جمع آوری و با استفاده از نرم افزار REBA جهت تعیین تراز خطر و اعمال تغییر مورد لزوم در وضعیت مورد مشاهده، تفسیر و سپس با آمار توصیفی و تحلیلی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در مجموع ۴۳ نفر پرستار مورد بررسی قرار گرفتند؛ %۹۵.۳ از آنان مونث و میانگین سنی آنان ۳۴.۸ ± ۵.۹۴ سال بود. %۵۸.۱ دارای مدرک کارشناسی پرستاری و %۴۱ سابقه کار کمتر از ۵ سال داشتند. بیشترین ناراحتی در پا (%۶۲.۸) و کمر (%۵۳.۵) بود. در بیشتر موارد علت احتمالی مشکل از دیدگاه فرد، کار در محیط شغلی عنوان گردید. گرچه در همه موارد بررسی شده، تراز خطر متوسط بود و نیاز به تغییر وضعیت وجود داشت ولی در تکنیک جابه جا کردن بیمار، نمره ۸ REBA و بالاتر بود که به معنی تراز خطر زیاد و خیلی زیاد است و تغییر سریع یا فوری وضعیت، ضروری می باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این مطالعه، برای پیشگیری از بروز مشکلات عضلانی- اسکلتی در پرستاران باید در برنامه های آموزشی و اجرایی، به آموزش اصول مکانیک صحیح بدن، بویژه در حین اقدامات پرستاری با توجه به فرایند ارگونومیک و با استفاده از وسایل کمکی توجه نمود.

Keywords:

Ergonomy , Musculoskeletal disorder , REBA , Nurses , ارگونومی , ناراحتی اسکلتی , عضلانی , REBA , پرستاران