بررسی فعالیت های بیولوژیکی عصاره های جوانه خام و پخته کلم بروکلی (Brassica oleracea) غنی از ترکیب زیست فعال سولفورافان

زمینه و هدف: عصاره جوانه کلم بروکلی (Brassica oleracea) دارای فعالیت­ های بیولوژیکی گسترده ­ای است که عمدتا به علت حضور ترکیبات زیست ­فعال موجود در آن­ مانند سولفورافان نسبت داده می ­شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسی فعالیت­ های آنتی اکسیدانی و ضدباکتریایی عصاره­ های جوانه پخته و خام  کلم بروکلی در شرایط آزمایشگاهی است. روش تحقیق: بررسی میزان سولفورافان موجود در عصاره جوانه بروکلی از طریق روش کروماتوگرافی مایع با عملکرد بالا (HPLC) انجام شد و در ادامه میزان ترکیبات فنلی و فلاونوئیدی، ظرفیت آنتی­ اکسیدانی (به روش جذب رادیکال آزاد DPPH) بررسی گردید. همچنین، فعالیت ضدباکتریایی عصاره­های جوانه خام و پخته کلم بروکلی با استفاده از روش انتشار دیسک و تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی (MIC) به روش رقت سازی متوالی (Broth Macro dilution) بر روی برخی باکتری­ها مطالعه شد. اختلاف معنی­ دار توسط آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) از طریق آزمون تعقیبی چند دامنه دانکن مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده از کروماتوگرافی، میزان سولفورافان موجود در عصاره­ی جوانه خام بروکلی ۷۸۷/۴۶ میکروگرم بر میلی ­لیتر تعیین شد. نتایج فعالیت آنتی ­اکسیدانی عصاره ­های جوانه خام و پخته نشان داد که با افزایش غلظت، فعالیت آنتی ­اکسیدانی نیز افزایش می­ یابد. همچنین نتایج ضدباکتریایی نشان داد که عصاره جوانه پخته کلم بروکلی در مقایسه با عصاره جوانه خام، فعالیت ضدمیکروبی خوبی را  از خود به نمایش گذاشت (۰/۰۵>P)، به گونه­ ای که بیشترین میزان هاله عدم رشد با قطر ۰/۶± ۱۸ میلی­ متر و کمترین غلظت مهارکنندگی (MIC) و غلظت کشندگی (MBC)، به ترتیب در غلظت­ های ۰/۳۹ و ۰/۷۸ میلی ­گرم بر میلی­ لیتر علیه باکتری گرم مثبت باسیلوس سرئوس مشاهده شد. نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این مطالعه نشان داد که عصاره­ جوانه پخته کلم بروکلی در مقایسه با عصاره جوانه خام به طور معنی داری از فعالیت آنتی ­­اکسیدانی و به ویژه ضدباکتریایی بالاتری برخوردار است و امکان کاربرد آن­ به عنوان یک منبع ارزشمند امیدبخش در محصولات غذایی و فرآورده­ های بهداشتی و درمانی وجود دارد، لذا به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.

Keywords:

Antibacterial activity , Antioxidant activity , Bioactive compounds , Broccoli sprout extract , Sulforaphane , فعالیت ضدباکتریایی , فعالیت آنتی اکسیدانی , ترکیبات زیست فعال , عصاره جوانه کلم بروکلی , سولفورافان