اثر محافظتی عصاره اتانولی گیاه بومادران گونه Achillea millefolium بر استحاله نورون های حرکتی آلفای شاخ قدامی نخاع متعاقب آسیب به عصب سیاتیک در موش صحرایی

زمینه و هدف: بر اساس مطالعات قبلی، گیاه Achillea millefolium دارای اثرات ضد التهابی و آنتیاکسیدانی است؛ ولی در مورد نقش محافظت نورونی عصاره الکلی این گیاه بر استحاله (دژنراسیون) نورونهای حرکتی نخاع متعاقب آسیب عصب محیطی سیاتیک، شواهدی وجود ندارد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات محافظت نورونی عصاره الکلی این گیاه در موش صحرایی، طراحی و اجرا گردید. روش تحقیق: این مطالعه تجربی، بر روی ۳۰ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار به وزن ۲۵۰-۲۰۰ گرم انجام شد. موش ها به طور تصادفی به پنج گروه۶ تایی شامل: گروه شاهد، گروه کمپرسیون و ۳ گروه کمپرسیون+تزریق عصاره اتانولی گیاه با غلظتهای ۵۰، ۷۵ و mg/kg ۱۰۰ (داخل صفاقی، هفتهای یکبار، ۳ نوبت) تقسیم شدند. کمپرسیون عصب سیاتیک، با استفاده از پنس خونبند (قفل درجه ۲) به مدت۶۰ ثانیه انجام شد. پس از گذشت ۲۸ روز، از قطعات L۴-L۵ و S۱-S۳ نخاع با روش پرفیوژن نمونهبرداری شد. تجزیه و تحلیل آماری دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS (ویرایش ۱۹) و با کمک آزمونهای آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی Tukey در سطح معنیداری ۰۵/۰P< انجام شد. یافته ها: چگالی نورونهای آلفای شاخ قدامی نخاع، در گروه کمپرسیون نسبت به گروه شاهد کاهش معنی داری داشت (۰۰۱/۰P<). در گروههای دریافتکننده عصاره الکلی گیاه، چگالی نورونی به طور معنیداری افزایش یافت (۰۱/۰P<) و بیشترین میزان چگالی نورونی در غلظت mg/kg۱۰۰ مشاهده گردید. نتیجه گیری: عصاره الکلی گیاه Achillea millefolium به خوبی توانست نورونهای حرکتی آلفای شاخ قدامی نخاع را پس از کمپرسیون عصب سیاتیک، محافظت کند. این اثر محافظتکنندگی احتمالا ناشی از ترکیبات آنتیاکسیدانی و ضد التهابی موجود در گیاه میباشد.

Keywords:

Achillea millefolium , Ethanolic extract , Neurodegeneration , Neuroprotection , Achillea millefolium , عصاره الکلی (اتانولی) , استحاله عصبی , محافظت نورونی